Tal y Llyn – kościół św Marii

Historia

   Dokładna data budowy kościoła nie jest znana, ale prawdopodobnie najstarsze jego części mogły zostać wzniesione w XII wieku. W XVI wieku przebudowane zostało prezbiterium, a kaplica boczna została dodana w XVII stuleciu. Pierwotnie kościół był świątynią filialną kościoła w Llanbeulan, lecz stracił na znaczeniu gdy wieś Tal y Llyn zanikła, prawdopodobnie po okresie XIV-wiecznej zarazy.  Niewielkie modyfikacje budynek przeszedł w XVIII i XIX wieku.

Architektura

   Kościół pierwotnie był prostą, wiejską budowlą składającą się nawy, wzniesionej na planie prostokąta o wymiarach 7,6 x 4 metry i późnośredniowiecznego prezbiterium o wymiarach 5 x 3,4 metra.  Prosty, obramiony klińcami portal wejściowy umieszczono w fasadzie zachodniej. Pomiędzy nawą a prezbiterium rozpostarto sfazowaną (od strony nawy) arkadę o lekko zarysowanym zwieńczeniu w ośli grzbiet, prawdopodobnie przebudowaną w XVI wieku. W okresie tym przekształcono też część okien, między innymi w ścianie wschodniej prezbiterium osadzono duże, trójdzielne okno o prostokątnym ościeżu. Pozostałe, pierwotne okna był niewielkie, o nieznanej formie, co nietypowe przebite jedynie od strony północnej. Wnętrze przykryto otwartą, drewnianą więźbą dachową o lekko zakrzywionych jętkach i masywnych krokwiach.

Stan obecny

   Kościół jest rzadkim przykładem prostej budowli sakralnej zachowanej do czasów współczesnych bez większych zmian. Modyfikacje nowożytne w sposób najbardziej widoczny dotknęły jedynie otworów okiennych, także do południowej ściany prezbiterium już w okresie pośredniowiecznym dostawiona została niewielka kaplica, stylistycznie jednak nie odbiegająca od reszty budowli. Spośród otworów wyjątkiem jest XVI-wieczne trójdzielne okno w ścianie wschodniej prezbiterium. Zachowana wewnątrz kościoła więźba dachowa datowana jest na okres XV-XVII wieku. Warta uwagi jest także ośmioboczna chrzcielnica pochodząca z XV stulecia.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Kinross J., Discovering the smallest churches in Wales, Stroud 2007.
Salter M., The old parish churches of North Wales, Malvern 1993.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient Monuments in Anglesey, London 1937.