Pen y Clawdd – kościół św Marcina

Historia

   Kościół św. Marcina wzniesiony został prawdopodobnie w XIV wieku, zaś na przełomie XV i XVI wieku przekształcony w stylistyce późnego gotyku. Być może powstał on na miejscu starszej budowli na co wskazywałaby romańska chrzcielnica oraz rzekomo romańska arkada tęczy, rozebrana w trakcie nowożytnej modernizacji. W latach 1884-1885 Henry Prothero z Cheltenham przeprowadził wiktoriańską renowację kościoła, w trakcie której między innymi dostawił szachulcową kruchtę, nieco podwyższył wieżę oraz odnowił lub wymienił okna.

Architektura

   Kościół uzyskał typowy układ dla średniej wielkości wiejskiej świątyni parafialnej. W średniowieczu składał się z pojedynczej nawy na planie prostokąta, dostawionego do niej od wschodu węższego, niższego i krótszego prezbiterium, także na planie prostokąta, oraz smukłej, niewysokiej wieży na osi elewacji zachodniej nawy (jej wysokość była niewiele wyższa niż kalenicy dwuspadowego dachu nawy). Pierwotnie kościół oświetlały średniej wielkości okna zwieńczone wydatnymi trójliściami, w okresie późnego gotyku w dużej części zastąpionymi oknami zamkniętymi popularniejszymi wówczas pięcioliściami. Ślepą (pozbawioną okien) jako jedyną była północna ściana prezbiterium. Wejście do środka umieszczono w typowym miejscu, w zachodniej części ściany południowej nawy. Wnętrze nawy i prezbiterium w XV wieku przykryto drewnianą kolebką

Stan obecny

   Kościół zachował układ gotyckiej świątyni z XIV wieku, choć jego północna ściana nawy mogła zostać przemurowana w XVI wieku, w trakcie późnogotyckiej modernizacji. Zmiany nowożytne przyniosły: dostawienie kruchty po stronie południowej, niewielkie podwyższenie wieży i jej zwieńczenie dachem czterospadowym, całkowitą wymianę okna wschodniego prezbiterium oraz odnowienie pozostałych okien (jedyne oryginalne okno z XIV wieku zachowało się w ścianie południowej nawy), a także wymianę arkady tęczy. Prawdopodobnie późnośredniowiecznymi są portale zachodni i południowy w nawie, a także kolebka nad nawą i prezbiterium.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St Martin A Grade II* Listed Building in Raglan, Monmouthshire.