Marshfield – kościół św Marii

Historia

   Według tradycji kościół w Marshfield wybudowany miał zostać w  1135 roku przez lady Mabel, ku pamięci jej ojca Roberta Fitzhamona, lorda Glamorgan i Wentlooge, jednak obecną świątynię wzniesiono dopiero na początku XIII wieku pod patronatem opactwa św. Augustyna z Bristolu, przy wykorzystaniu tej samej strzechy budowlanej która pracowała nad katedrą w Llandaff. W XV wieku kościół powiększony został o więżę i okazałą kruchtę. W trakcie wiktoriańskiej renowacji z 1867 roku wymieniono dach nawy, odnowiono okna i dobudowano zakrystię. Następnie w 1924 roku wymieniono dach nad prezbiterium, a w 1984 roku od północy dostawiono do kościoła współczesny budynek.

Architektura

   Kościół zbudowany został z nieobrobionego czerwonego piaskowca. Otrzymał pojedynczą nawę o wyjątkowo dużej długości, sąsiadującą po stronie wschodniej z węższym, krótszym i niższym prezbiterium, zamkniętym ścianą prostą, a od zachodu z umieszczoną na osi kwadratową w planie XV-wieczną wieżą. Wieżę tą osadzono na ukośnym cokole i zwieńczono przedpiersiem z krenelażem umieszczonymi w każdej elewacji na rzędzie konsol. W jej przyziemiu po stronie zachodniej umieszczono przeniesiony (prawdopodobnie z prezbiterium) starszy ostrołuczny i profilowany portal.
   Wejście do nawy usytuowano pośrodku ściany południowej, gdzie w XV wieku umieszczono okazałą dwukondygnacyjną kruchtę. W jej wnętrzu znalazł się półkoliście zamknięty portal flankowany wałkami z kapitelami o motywach roślinnych i z archiwoltą dekorowaną wzorem w jodełkę (chevron). Późniejszy, gotycki portal zewnętrzny kruchty otrzymał natomiast formę ostrołuczną, bogato profilowaną na całej długości łącznie z archiwoltą aż do niskiego cokołu, z fryzem pomiędzy profilowaniem utworzonym z rzeźbionych kwiatów. Zewnętrzny wałek portalu u góry zamknięto w ośli grzbiet, a po bokach pierwotnie wyrastały z niego płaskorzeźbione sterczyny.
   Od strony zewnętrznej nawa, podobnie jak wieża zaopatrzona została w ukośny cokół, pierwotnie zdobiony profilowaniem. Wewnątrz skomunikowano ją z prezbiterium za pomocą wczesnogotyckiej arkady z parą wałków po bokach o rzeźbionych kapitelach (motywy roślinne). Obie te części kościoła przykryto otwartą więźbą dachową, pierwotnie osadzoną na kamiennych wspornikach.

Stan obecny

   Kościół zachował pierwotną bryłę i układ, lecz jego detale architektoniczne zostały w dużej części przekształcone lub wymienione w trakcie nowożytnych renowacji. Przede wszystkim wymieniono okna nawy i prezbiterium, choć ich dzisiejsza forma nie odbiega od typowych, późnogotyckich ościeży i maswerków jakie stosowano w Anglii i Walii. Wewnątrz nie zachowała się średniowieczna więźba dachowa, lecz przetrwała arkada tęczy.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Parish Church of St Mary A Grade II* Listed Building in Marshfield, Newport.