Historia
Kościół św. Cattwga w Llanmaes powstał w XIII wieku na miejscu wcześniejszej świątyni z V lub VI wieku. Najwcześniejsza informacja źródłowa o nim pojawiła się w 1254 roku. W 1632 roku dobudowana została lub odnowiona wieża po stronie zachodniej, a w XIX stuleciu przeprowadzono gruntowną renowację kościoła.
Architektura
Kościół pierwotnie składał się z prostokątnej nawy i węższego oraz krótszego prezbiterium, wzniesionego także na planie prostokąta. Od zachodu dobudowana została późnośredniowieczna lub nowożytna wieża na planie kwadratu, stylistycznie nawiązująca do okresu gotyku. Kościół oświetlały ostrołuczne okna o profilowanych, także ostrołucznych okapnikach osadzonych na rzeźbionych konsolach o kształtach ludzkich głów. W XV wieku w ścianie wschodniej przepruto większe ostrołuczne okno wypełnione trójdzielnym maswerkiem.
Stan obecny
Bryła średniowiecznego kościoła powiększona jest dziś przez nowożytną kruchtę po stronie południowej i zakrystię na północy, XVII-wieczna może tez być wieża zachodnia. Maswerki oraz częściowo ościeża i obramienia okien zostały odnowione w XIX wieku. Wewnątrz zachowała się romańska chrzcielnica z XII wieku i lektorium oddzielające nawę od prezbiterium, którego górna część pochodzi z XV wieku. Na północnej ścianie widoczne są fragmenty polichromii przedstawiającej św. Jerzego walczącego ze smokiem.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa coflein.gov.uk, St Cattwg’s church, Llanmaes.