Historia
Kościół św. Digaina w Llangernyw prawdopodobnie został zbudowany w XIII wieku, na miejscu wczesnośredniowiecznej świątyni, wzniesionej zgodnie z tradycją przez świętego Digaina. W okresie późnego średniowiecza budowla zapewne została powiększona o transept, na co wskazuje jej kształt na planie krzyża. W 1720 i ponownie w XIX wieku kościół został wyremontowany, co niestety wiązało się z usunięcie pierwotnego wyposażenia i większości detali architektonicznych np. ościeży okien. W okresie tym dobudowano także kruchtę, południowo – zachodnią zakrystię oraz przypory podtrzymujące dzwonnicę.
Architektura
Kościół średniowieczny składał się z XIII-wiecznej nawy na planie prostokąta oraz także prostokątnego prezbiterium o podobnej szerokości. Na przełomie XV i XVI wieku budowlę powiększono o płytkie lecz szerokie ramiona transeptu oraz nowe, bardzo krótkie, czworoboczne prezbiterium. Dzięki temu kościół uzyskał kształt budowli na planie krzyża, rzadko spotykany dla rejonu północnej Walii, gdzie dominowały proste, nierozbudowane konstrukcje. Wnętrze kościoła tradycyjnie przykryto drewnianą, otwartą więźbą dachową. Wejście do niego pierwotnie znajdowało się w zachodniej części ściany południowej nawy.
Stan obecny
Obecna budowla nie zachowała żadnych pierwotnych okien, choć nowożytne ościeża i maswerki sprawiają wrażenie, iż prawdopodobnie w trakcie wymiany wzorowano się na oryginalnych. Całkowicie współczesnymi elementami są zakrystia po stronie południowej i kruchta północna, ale w zakrystii zachował się XV-wieczny portal wejściowy. Wewnątrz korpusu przetrwała późnośredniowieczna więźba dachowa oraz XV-wieczna chrzcielnica. Na południe od kościoła znajduje się para stojących kamieni, z których jeden ma wyrzeźbiony krzyż, prawdopodobnie wykonany w VII-IX wieku, a drugi posiada krzyż datowany na IX – XI wiek.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of North Wales, Malvern 1993.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, IV County of Denbigh, London 1914.
Strona internetowa cpat.demon.co.uk, Church of St Digain, Llangernyw.