Historia
Początki kościoła św. Celynnina w Llangelynnin sięgały XII lub XIII wieku, kiedy to zbudowany został prosty korpus nawowy. W XV stuleciu świątynia była stopniowo rozbudowywana, wpierw o wschodnią część, a następnie o północną kaplicę zwaną Capel y Meibion, czyli kaplicę mężczyzn. Powstała ona aby mężczyźni mogli uczestniczyć we mszy w miejscu oddzielonym od kobiet, albo z powodu chęci oddzielenia obcych przybyszów lub chorych. W XVI wieku, już w okresie reformacji, dobudowano także południową kaplicę, jednak została ona rozebrana na początku XIX stulecia. Około 1700 roku wymienione zostało poszycie dachowe kościoła, natomiast gruntowną renowację kościół przeszedł w 1932 i 1987 roku.
Architektura
Pierwotnie kościół składał się z salowego korpusu na planie krótkiego prostokąta. Zapewne w XV wieku dobudowane zostało prezbiterium, lecz nie wyróżniono go zewnętrznie z bryły, a jedynie przedłużono kościół po wschodniej stronie i przykryto wspólnym dachem siodłowym. W XV wieku dobudowana została również czworoboczna północna kaplica o wymiarach 5 x 5,7 metra, a stulecie później nieco mniejsza kaplica południowa wielkości 3,6 x 3,2 metra. W XVI stuleciu wzniesiono także kruchtę przy zachodniej części ściany południowej, przy wejściu do nawy, z nieczęsto spotykanym otworem w ścianie do podglądania wnętrza (squint window) i siedziskami w środku po bokach. W ścianie wschodniej wymieniono wówczas okno na duże, trójdzielne, z maswerkami zwieńczonymi trójliśćmi.
Stan obecny
Malowniczo położony pośród pól i wrzosowisk, kościół zachował w dużej części średniowieczny wygląd, nie dotrwała jedynie południowa kaplica, a wschodnia część południowej ściany została odtworzona po jej wyburzeniu na początku XIX wieku. Tylko okno po wschodniej stronie korpusu zachowało formę z końca XV lub początku XVI wieku, a wschodnie i północne okno kaplicy kształt XV-wieczny. Oryginalny jest portal południowy, późnośredniowieczna jest także zachowana wewnątrz północnej kaplicy więźba dachowa.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of North Wales, Malvern 1993.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Caernarvonshire, volume I: east, the Cantref of Arllechwedd and the Commote of Creuddyn, London 1956.
Wooding J., Yates N., A Guide to the churches and chapels of Wales, Cardiff 2011.