Llanfaglan – kościół św Baglana

Historia

   Kościół św. Baglana w Llanfaglan został zbudowany w XIII wieku, jednak otaczający budowlę cmentarz i obecne w jego murach kamienie z V lub VI wieku, wskazują iż powstał on na miejscu dużo starszej świątyni, którą według tradycji przypisuje się świętemu z VII wieku, Baglanowi ap Dingadowi. Pod koniec XVI lub na początku XVII wieku do kościoła po stronie południowej dobudowana została kaplica. W 1800 roku przebudowane zostało prezbiterium, dodano wówczas także kruchtę po stronie północnej, jednak być może z wykorzystaniem drewna ze starego prezbiterium.

Architektura

   Kościół pierwotnie składał się z prostokątnej w planie nawy i najpewniej z wyodrębnionego zewnętrznie prezbiterium, przypuszczalnie przykrytymi osobnymi dachami (nawa otrzymała 4,4 metra szerokości oraz 7,9 metra długości, natomiast średniowieczne prezbiterium miało mieć 3,4 metra szerokości i 2,8 metra długości). We wczesnym okresie nowożytnym po stronie południowej dostawiona została obszerna kaplica. Co bardzo nietypowe część nawowa nie otrzymała okien, a część prezbiterialna jedynie jedno, dwudzielne okno po stronie wschodniej. Kaplica, opisywana także jako transept południowy, oświetlana była oknem od strony południowej i wschodniej. Wejście umieszczono w prostym portalu w zachodniej części ściany północnej nawy. Wnętrze przykryto otwartą, drewnianą więźbą dachową.

Stan obecny

   Wyjątkowo malowniczo usytuowany kościół jest dziś połączeniem elementów średniowiecznych (nawa) i nowożytnych (kaplica, kruchta, przebudowane prezbiterium). Wschodnie okno powstało w XIV wieku i zostało ponownie wmurowane w trakcie przebudowy z XIX stulecia. Nad portalem wejściowym znajduje się nadproże składające się z kamienia z inskrypcją z VI wieku. Wewnątrz ściany są otynkowane i bielone; podobnie jak drewno więźby dachowej. Podłoga jest wyłożona płytami łupkowymi. Nie ma podziału między nawą a prezbiterium, a kaplica jest całkowicie otwarta na resztę kościoła. Z pierwotnego wyposażenia zobaczyć można chrzcielnicę z XIII lub XIV wieku.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The old parish churches of North Wales, Malvern 1993.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Caernarvonshire, volume II: central, the Cantref of Arfon and the Commote of Eifionydd, London 1960.