Llandrygarn – kościół św Trygarna

Historia

   Kościół św. Trygarna wybudowany został w XIII wieku jako prosta, wiejska budowla sakralna. W XIV wieku i pod koniec średniowiecza został przekształcony, ale późnogotyckie zmiany dotyczyły jedynie detali architektonicznych, wystroju świątyni i nowej więźby dachowej. Poważniejszą przebudowę przeprowadzono w XIX wieku, kiedy to dostawione zostało prezbiterium.

Architektura

   Pierwotnie kościół był prostą budowlą salową na planie wydłużanego prostokąta o długości 12,2 metrów i szerokości 4,6 metra, nie posiadającą wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium. Całość przykryta była jednym, dwuspadowym dachem opartym na dwóch pozbawionych zdobień trójkątnych szczytach. Wejście do niego wiodło przez zachodnią część ściany południowej, gdzie umieszczono półkoliście zamknięty portal o trójbocznym, profilowanym obramieniu. Pierwotne okna były raczej niewielkie, zwieńczone trójliściami. Przypuszczalnie nieco większe było okno wschodnie wypełnione prostym maswerkiem. Wnętrze przykryte było otwartą więźbą dachową z półkolistymi jętkami podtrzymującymi krokwie.

Stan obecny

   W bryle widocznego dziś kościoła prezbiterium jest elementem całkowicie nowożytnym, choć trzeba oddać, iż stylistycznie nie odbiegającym od średniowiecznej nawy. W jego mury wstawiono przeniesiony oryginalny portal nawowy z XIII wieku, obecnie najstarszy zachowany detal architektoniczny kościoła. Jest on widoczny jedynie od wnętrza prezbiterium. Ponadto w nawie zachował się XV-wieczny portal wejściowy oraz okno z XIV/XV wieku we wschodniej części ściany południowej. Kolejne oryginalne okno znajduje się w ścianie zachodniej, być może jednak przeniesione tam zostało ze wschodniego muru nawy, gdy został on przebity w celu dostawienia prezbiterium. Wewnątrz obejrzeć można nad nawą późnośredniowieczną więźbę dachową.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The old parish churches of North Wales, Malvern 1993.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient Monuments in Anglesey, London 1937.