Historia
Kościół w Llandeilo Graban wzniesiony został w XIV wieku, przypuszczalnie na miejscu dużo starszej, wczesnośredniowiecznej świątyni. W XV wieku został powiększony o prezbiterium i kruchtę oraz przebudowany w stylistyce późnogotyckiej. Gruntowną renowację budowli a zwłaszcza wieży przeprowadzono w 1897 roku.
Architektura
Pod koniec średniowiecza kościół składał się z jednonawowego korpusu oraz węższego i nieco niższego prezbiterium, jak w większości walijskich wiejskich świątyń zamkniętego prostą ścianą po stronie wschodniej. Po przeciwnej, zachodniej stronie korpusu usytuowana została masywna, niewysoka wieża na planie kwadratu, a przy zachodniej części ściany południowej nawy dostawiono kruchtę. Kościół oświetlały przeważnie dwudzielne okna z prześwitami zwieńczonymi trójliśćmi. Dwa takie umieszczono w południowej ścianie nawy, po jednym w północnej ścianie nawy i prezbiterium oraz jedno w murze południowym prezbiterium. Znajdowały się również mniejsze okna jednodzielne (zachodnia część nawy od północy i południa) oraz jedno, największe okno trójdzielne oświetlające prezbiterium od strony wschodniej. Wewnątrz obie główne części kościoła rozdzielono ostrołuczną, pozbawioną zdobień arkadą tęczy. Nawę przykryto drewniano kolebką a prezbiterium prawdopodobnie otwartą więźbą dachową.
Stan obecny
W odróżnieniu od wielu innych walijskich kościołów, świątynia w Llandeilo Graban ma dziś znacznie przebudowaną w okresie nowożytnym wieżę, a stosunkowo dobrze zachowaną średniowieczną nawę, prezbiterium i kruchtę. Nie licząc dwóch okien zachodnich w nawie i okien w wieży pozostałe zachowały oryginalne ościeża i maswerki, przetrwała także XV-wieczna kolebka nad nawą wraz z drewnianymi zwornikami, XIV-wieczna chrzcielnica, arkada tęczy i XV-wieczna więźba dachowa kruchty.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Mid-Wales, Malvern 1997.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, III County of Radnor, London 1913.