Historia
Kościół św. Teilo w Llandeilo Abercywyn ufundowany miał zostać około 1270 roku przez Richarda de Londres. Na przełomie XV i XVI wieku miał zostać przedłużony ku wschodowi oraz powiększony o kruchtę. Na początku XX wieku świątynia miała jeszcze swego plebana, jednak wieś uległa już wówczas prawie całkowitemu wyludnieniu. Około połowy XX stulecia także kościół został opuszczony i w przeciągu kilkunastu następnych lat popadł w ruinę.
Architektura
Kościół usytuowano na wschód od rzeki Afon Cywyn (będącej granicą pomiędzy parafiami Llanfihangel Abercowin i Llandeilo Abercywin), w pobliżu jej ujścia na południowym – zachodzie do szerokiego koryta Taf. Po wschodniej stronie kościół graniczył ze średniowiecznymi zabudowaniami rodu Dwnn. Otrzymał pod koniec XV wieku bardzo prostą formę salowej budowli na planie prostokąta o wymiarach 18,3 x 8,2 metra, bez wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium. Jego jedynym aneksem wzbogacającym układ budowli była kruchta dostawiona przed wejściem w zachodniej części ściany południowej. Drugie wejście pierwotnie funkcjonowało pośrodku ściany zachodniej. Wnętrze oświetlały jedno i dwudzielne okna, pierwotnie wszystkie osadzone w drewnianych ościeżach i zamknięte ostrołukami oraz trójliściami.
Stan obecny
Kościół znajduje się dziś w stanie niezadaszonej ruiny, choć mury obwodowe korpusu i kruchty są jeszcze w dużej części zachowane. Wstęp na teren zabytku jest wolny, lecz umiejscowiony jest on z dala od głównych dróg i trudno dostępny. Znajduje się na tyłach gospodarstwa rolnego, pośród którego zabudowań gospodarczych dojrzeć można przebudowany budynek średniowiecznej auli (hall house).
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of South-West Wales, Malvern 2003.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, V County of Carmarthen, London 1917.