Historia
Kościół farny w Llanbadoc należeć miał do klasztoru w Usk już w XII wieku, jednak gotycka murowana świątynia powstała najwcześniej w pierwszej połowie XIV wieku. W XV wieku przeprowadzono jej modernizację podwyższając i ponownie zadaszając prezbiterium oraz dostawiając wieżę. W 1703 roku kościół uszkodzić miała silna wichura, prawdopodobnie wymiany wymagała po tej dacie część poszycia dachowego. W 1873 roku renowację budowli przeprowadził John Prichard, który po północnej stronie dobudował drugą nawę i zakrystię. Od tamtego czasu nie prowadzono już żadnych większych prac budowlanych, wymieniono jedynie część wyposażenia i odnowiono całą budowlę w latach 1998-1999.
Architektura
Kościół u schyłku średniowiecza składał się z prostokątnego, jednonawowego korpusu, nieco węższego i niższego, także prostokątnego prezbiterium po stronie wschodniej, częściowo wtopionej w nawę od zachodu smukłej wieży i kruchty poprzedzającej wejście do nawy od południa. Z powody nachylenia terenu prezbiterium usytuowano nieco niżej niż korpus i wieżę, wieżę natomiast umieszczono na miejscu XIV-wiecznego portalu wejściowego, nad którym znajdowało się okno. Początkowo wnętrza oświetlały przeważnie nieduże, wąskie okna zamknięte trójliściami, w późnym gotyku zastępowane większymi dwu i trójdzielnymi oknami o czworobocznych ościeżach zwieńczonych okapnikami. Najpewniej ostrołuczny kształt uzyskało okno wschodnie, doświetlające ołtarz w prezbiterium.
Stan obecny
Kościół średniowieczny doznał dość mocnej ingerencji w tracie wiktoriańskiej renowacji. Od strony zewnętrznej w oczy rzuca się przede wszystkim nowożytna nawa północna i zakrystia, wymieniona lub przekształcona została także duża część okien. Oryginalne z XIV wieku zachowały się w kruchcie oraz południowej i północnej ścianie prezbiterium, zaś późnogotyckie lecz odnowione okna widoczne są w południowym murze nawy i prezbiterium. Okno wschodnie prawdopodobnie zachowało z grubsza dawne wymiary, choć parapet musiał zostać obniżony a maswerk wymieniony. Otynkowane i pomalowane wnętrze ma dziś wystrój wiktoriański, zmieniono nawet poziom pierwotnych posadzek.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St Madoc A Grade II* Listed Building in Llanbadoc, Monmouthshire.