Historia
Kościół parafialny w Hope po raz pierwszy wspomniany został w źródłach pisanych w 1254 roku. Zbudowany został w pierwszej połowie XIII wieku, prawdopodobnie na miejscu starszej konstrukcji z XII wieku. Na początku XVI wieku został znacznie powiększony o nową nawę i prezbiterium, a nieco później o wieżę, dobudowaną jeszcze przed połową tamtego stulecia. W pierwszej połowie XVII wieku jego wnętrze pokryły wczesnonowożytne ścienne polichromie. Umieszczono też w środku grobowce miejscowych rodzin szlacheckich. Pierwsze poważne nowożytne renowacje zaczęto przed połową XIX wieku, a kontynuowano w 1859 roku i następnie w latach 1884-1885. W 1967 roku od północy dostawiona została współczesna zakrystia.
Architektura
XIII-wieczny kościół św. Cynfarcha był niewielką i prostą budowlą salową, bez wydzielonego zewnętrznie prezbiterium, powstałą na planie mocno wydłużonego prostokąta, w stylistyce późnoromańskiej lub wczesnogotyckiej. Ciekawszy układ uzyskał dopiero pod koniec średniowiecza, gdy od północy przystawiono drugą, szerszą nawę i będące jej przedłożeniem o tej samej szerokości prezbiterium. Późnogotycką nawę i prezbiterium przykryto wspólnym dachem dwuspadowym, natomiast osobny dach przykrywał starszą część kościoła. Utworzono w ten sposób dwunawowy typ budowli sakralnej, bardzo popularny na terenie późnośredniowiecznej północnej części Walii.
W XVI wieku układ przestrzenny i bryłę kościoła uzupełniła czworoboczna w planie wieża, dostawiona od zachodu do nawy północnej. Mury wieży podparto narożnymi, ustawionymi pod skosem przyporami. Przypory te utworzono uskokowe, sięgające niewiele niżej niż wieńczące wieżę blankowane przedpiersie. Ponadto elewacje wieży ozdobiono gzymsami kordonowymi i osadzono na cokole. Gzymsy kordonowe zagięto ostrołukami wokół archiwolt okiennych, natomiast gzyms cokołowy sfazowano. W przyziemiu po stronie zachodniej umieszczono na osi ostrołuczny portal wejściowy, prowadzący do pomieszczenia otwartego na nawę wysoką profilowaną arkadą. Komunikację pionową w wieży zapewniono spiralną klatką schodową, w całości osadzoną w grubości muru (nie wysuniętą przed lico ścian ryzalitem i nie tworzącą narożnej wieżyczki).
Zewnętrzne elewacje obu naw pozostały gładkie, jedynie od wschodu mury podparto pod koniec średniowiecza trzema przyporami umieszczonymi na przedłużeniu ścian wzdłużnych i na linii filarów międzynawowych. W ścianach osadzono ostrołucznie zamknięte okna maswerkowe, tradycyjnie najbardziej okazałe w elewacji wschodniej, gdzie umieszczono okno czterodzielne i pięciodzielne. Wewnątrz obie główne części kościoła rozdzielone zostały czterema arkadami, profilowanymi podwójnym fazowaniem rozdzielonym przez rowek. Arkady oparto na wielobocznych filarach z wielobocznymi kapitelami, których trzony osadzono na cokołach będących w zasadzie odwróconą wersją głowic. Nawa północna i południowa przykryte zostały drewnianą, otwartą więźbą dachową.
Stan obecny
Kościół zachował mury obwodowe zarówno XIII-wiecznego korpusu jak i późnogotyckiej nawy, prezbiterium i wieży. Niestety okna naw od północy i południa zostały wymienione w XIX wieku, a te południowe dodatkowo poszerzone. Oryginalne otwory przetrwały w wieży a przede wszystkim w ścianach wschodnich kościoła, przy czym w oknie nawy północnej zachował się nawet gotycki witraż. Starsza nawa południowa poszczycić się może oryginalną podwójną pisciną i pierwotnym, zamurowanym dziś portalem. Wewnątrz nawy południowej widoczna jest więźba dachowa z początku XVI wieku, natomiast ta w nawie północnej została wymieniona w XIX wieku.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hubbard E., Clwyd (Denbighshire and Flintshire), Frome-London 1986.
Salter M., The old parish churches of North Wales, Malvern 1993.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, II County of Flint, London 1912.