Christchurch – kościół św Trójcy

Historia

   Pierwszy nieduży kościół w Christchurch prawdopodobnie zbudowany został w XII wieku. W XIII stuleciu przeprowadzono jego wielką rozbudowę, ponowioną  również w XV wieku. Nowożytne renowacje kościoła związane były przede wszystkim z niszczącymi pożarami jakie dotknęły budowlę w 1877 i 1949 roku. Drugi z tych pożarów związany był z celowym podpaleniem.

Architektura

   Nie wiadomo jak wyglądał najstarszy, XII-wieczny kościół w Christchurch, przypuszczać jedynie można, iż była to prosta budowla salowa na planie prostokąta, najpewniej bez wydzielonego zewnętrznie prezbiterium, z romańskim portalem wejściowym flankowanym wałkami i zdobionym w archiwolcie jodełką (chevron). W XIII wieku ta skromna budowla powiększona została o czworoboczne prezbiterium oraz masywną więżę zachodnią na planie kwadratu.
   Pod koniec średniowiecza kościół uzyskał formę obszernej budowli trójnawowej z prezbiterium po stronie wschodniej, flankowanym od północy i południa kaplicami. Symetryczność tego założenia niweczyła XIII-wieczna wieża (podwyższona w XV wieku), która znalazła się po zachodniej stronie węższej od niej nawy południowej. Wejście do kościoła prowadziło od północy i południa przez dwie XV-wieczne kruchty.
   Wewnątrz każda z naw, a więc części przeznaczonych dla ludzi świeckich, oddzielona była od partii wschodniej kościoła drewnianą przegrodą lektorium. Nawy boczne oddzielono w ten sposób od kaplic, a nawę główną od prezbiterium z ołtarzem głównym. Lektoria musiały mieć górną galerię czy też balkon, do którego prowadziły kręcone schody osadzone w płytkim ryzalicie po stronie północnej.

Stan obecny

   Kościół św. Trójcy jest dziś jedną z największych świątyń parafialnych w regionie Gwent. Jego mury obwodowe wraz z wieżą, bocznymi kaplicami i dwoma kruchtami (z których północna została częściowo przebudowana w okresie nowożytnym) przetrwały do czasów współczesnych, lecz na skutek pożarów z 1877 i 1949 roku wymienione zostały filary i arkady międzynawowe, okna oraz więźba dachowa. Z pierwotnych detali architektonicznych przetrwało jedno XIII-wieczne okno w północnej ścianie prezbiterium i piscina wewnątrz, najstarszym jednak elementem jest romański portal z XII wieku wstawiony w mury nawy południowej. Ponadto w południowej kaplicy zobaczyć można płytę nagrobną z wyrzeźbionymi postaciami Johna i Isabelli Colmer z drugiej połowy XIV wieku.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.