Historia
Kościół w Camrose po raz pierwszy wspomniano w źródłach pisanych w 1291 roku w Taxatio Ecclesiastica, spisie kościelnego majątku stworzonym w celach podatkowych. W XIV lub XV wieku został przebudowany i powiększony o boczne kaplice oraz wieżę. Nowożytne renowacje przeprowadzano w latach 1877–1883 i w 1883–1884. W ich trakcie częściowo odtworzono krenelaż wieży oraz wymieniono na neogotyckie okna nawy i portal północny. Wymiany nie uniknęła wówczas także dębowa więźba dachowa. W 2000 roku kościół został dotknięty przez pożar, po którym rok później został poddany renowacji.
Architektura
Kościół powstał jako wyjątkowo długa budowla składająca się z czteroprzęsłowej nawy na planie prostokąta (19,8 x 6,3 metra), trójprzęsłowego prezbiterium (8,9 x 5,2 metra) zamkniętego od wschodu prostą ścianą oraz dwupiętrowej wieży po stronie zachodniej. Po stronie południowej i północnej pierwotnie znajdowały się jeszcze kaplice o formie transeptu, dobudowane w XIV lub XV wieku.
W północnym narożniku wieży w XVI wieku umieszczono masywną klatkę schodową, a całość zwieńczono przedpiersiem i krenelażem na wystających wspornikach. Do odpływu wody deszczowej służył kanał zakończony XV-wiecznym gargulcem. Oświetlenie kościoła pierwotnie zapewniały wąskie okna lancetowate, przy czym ściana północna prezbiterium jako jedyna pozbawiona była jakichkolwiek otworów.
Wewnątrz prezbiterium umieszczono XIV-wieczną piscinę ze zwieńczeniem w ośli grzbiet, natomiast we fragment ściany przy łuku tęczowym wmurowany został rzeźbiony wczesnośredniowieczny kamień. Samą arkadę tęczy zamknięto mocnym ostrołukiem. Wnętrze nawy i prezbiterium przykrywała otwarta więźba dachowa, natomiast pomieszczenie w przyziemiu wieży zostało podsklepione kolebką. Na nawę otwarte zostało ostrołuczną arkadą.
Stan obecny
Kościół pomimo wiktoriańskiej renowacji, która wymieniła dużą część średniowiecznych okien oraz portal północny, a także pomimo niedawnego pożaru (zniszczył on głównie XIX-wieczną więźbę dachową), jest dziś dobrym przykładem średniej wielkości późnośredniowiecznej budowli sakralnej, typowej dla południowo – zachodnich terenów Walii (Pembrokeshire). W jego wnętrzu zachowała się XII-wieczna chrzcielnica.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of South-West Wales, Malvern 2003.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, VII County of Pembroke, London 1925.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St Ishmael A Grade II* Listed Building in Camrose, Pembrokeshire.
Strona internetowa coflein.gov.uk, St Ismael’s Church, Camrose.