Historia
Pierwotna mała celtycka kaplica została założona na miejscu kościoła św. Dawida w VI wieku. Po założeniu normańskiego klasztoru na Caldey około 1131 roku, mnisi przebudowali celtycką kaplicę, włączając starszą budowlę w nawę nowego kościoła. Przez cały okres średniowiecza kościół św. Dawida był mocno powiązany z klasztorem, dlatego gdy Henryk VIII skasował konwent w XVI wieku, kościół podupadł. Był używany do celów świeckich, a przez pewien czas służył jako miejscowa kuźnia. Odrestaurowany został dopiero w 1823 roku przez Cabota Kynastona, a kolejne zmiany nastąpiły po ponownym założeniu opactwa na Caldey na początku XX wieku. Następnie w latach 1923-1925 w trakcie remontu wymieniono większość otworów okiennych.
Architektura
Kościół wzniesiono na wzgórzu ponad wsią, po północno – wschodniej stronie klasztoru. Uzyskał formę niewielkiej, prostej budowli składającej się z czworobocznego w planie nawy i wydzielonego na wschodzie, czworobocznego prezbiterium, węższego i krótszego niż nawa. Dość nietypowo obydwie te części założono na planie kwadratów, w nawie o bokach długości 6,1 metrów, w prezbiterium 5,5 metrów. Grubość murów utworzono wszędzie jednakową, około 0,9 metra. Wejście do nawy prowadziło od zachodu, poprzez romański portal o półkolistym zamknięciu. W późniejszym okresie przystawiono do niego kruchtę, ponad którą znalazła się dzwonnica na pojedynczy dzwon. Wewnątrz nawę i prezbiterium rozdzielono niską arkadą tęczy o szerokości jedynie 2,4 metra.
Stan obecny
Zachowany do dziś kościół został częściowo przebudowany w okresie nowożytnym. Dotyczy to zwłaszcza południowej i wschodniej ściany prezbiterium, zmodernizowanych okien, prawdopodobnie także dzwonnicy. Zachował się oryginalny, romański portal zachodni w nawie oraz arkada tęczy.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Kinross J., Discovering the smallest churches in Wales, Stroud 2007.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, VII County of Pembroke, London 1925.
Wooding J., Yates N., A Guide to the churches and chapels of Wales, Cardiff 2011.