Benton – zamek

Historia

   Zamek Benton zbudowany został w drugiej lub trzeciej ćwierci XIII wieku z fundacji rodu de la Roche lub ewentualnie z inicjatywy biskupa Becka z St Davids w czwartej ćwierci tamtego stulecia. Nie wiadomo jak długo zamek był wykorzystywany do celów mieszkalnych. Z pewnością w drugiej połowie XVIII wieku był już opuszczoną ruiną, którą zabezpieczono w 1920 roku. W 1932 zakupił ją Ernest Pegge, który odbudował zniszczone skrzydło mieszkalne i przystosował zamek ponownie do celów rezydencjonalnych. Prace te kontynuowano w drugiej połowie XX wieku.

Architektura

   Zamek usytuowano na wysokim, skalistym brzegu rzeki Cleddau Ddu, opadającym po wschodniej stronie do jej szerokiego koryta w pobliżu ujścia do zatoki Milford. Było to niewielkie założenie na planie zbliżonym do czworoboku z dłuższymi bokami mniej więcej na linii północ – południe. Z trzech stron mur obronny zamykał ciasny dziedziniec, z czwartej zaś – zachodniej, najbardziej zagrożonej ewentualnym atakiem, krótka ale bardzo masywna kurtyna o grubości około 2,7 metra łączyła dwie wieże. Pośrodku przepruto ją ostrołucznym przejazdem bramnym u góry zaś zwieńczono blankowanym przedpiersiem osadzonym na wystających z lica ściany konsolach. Brama nie posiadała śladów po bronie, poprzedzona była jednak przekopem.
   Od strony południowej bramę zabezpieczała niewiele wyższa od kurtyny cylindryczna wieża o średnicy około 5 metrów, od północy zaś wysoka wieża o średnicy około 7,5 metra. Ta druga mieściła trzy kondygnacje, pozbawione ogrzewania i schodów (przemieszczano się zapewne drabinami poprzez otwory w stropach), ale z latrynami na dwóch górnych piętrach umieszczonymi w czworobocznym ryzalicie wysuniętym ku północy. Oświetlenie pomieszczeń wieży zapewniały jedynie otwory szczelinowe od strony polnej oraz wyżej umieszczone od strony dziedzińca zdwojone okna lancetowate. Wieżę zbudowano na planie koła, choć jej górną platformę bojową otoczono ośmiobocznym przedpiersiem z krenelażem.
   Przestrzeń mieszkalną zamku stanowił budynek we wschodniej, najbezpieczniejszej części dziedzińca, mieszczący małą furtą wiodącą nad rzekę. Przypuszczać można, iż budynek wzorem innych tego typu budowli posiadał na piętrze reprezentacyjną aulę (hall), w przyziemiu zaś pomieszczenie gospodarcze (spiżarnia, magazyny).

Stan obecny

   Zamek jest dziś budowlą podniesioną z ruiny w XX wieku, niestety także przy użyciu współczesnych materiałów budowlanych (beton). Najwięcej zabytkowej substancji zachowała wyższa z dwóch wież, natomiast wschodnią część zamku nadbudowano od murów przyziemia, zadaszając nawet dawny dziedziniec. Zabytek znajduje się w rękach prywatnych zwiedzanie jego wnętrz nie jest więc możliwe.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The castles of South-West Wales, Malvern 1996.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, VII County of Pembroke, London 1925.