Historia
Najstarsze fragmenty zamku, a w zasadzie ufortyfikowanego dworu zwanego obecnie Starym Zamkiem Beaupre, zostały wzniesione około 1300 roku. Należał on wówczas do pochodzącej z Normandii rodziny Basset. W XVI wieku z inicjatywy sir Rice (Rhysa) Mansela z Oxwich podjęto intensywną rozbudowę, kontynuowaną przez Williama Basseta i zakończoną po jego śmierci w 1559 roku przez jego syna, Richarda. W jej wyniku Beaupre na początku XVII wieku stało się luksusową, mieszkalną rezydencją o cechach już renesansowych. W kolejnych latach nie przeprowadzono już wiele prac, a po angielskiej wojnie domowej majątek rodziny Basset upadł. Na początku XVIII wieku ich spuścizna ostatecznie przeszła na rodzinę Jonesów. Postanowiła ona nie osiedlać się w starym dworze i wybrała mniejszą, lecz wygodniejszą rezydencję Nowe Beaupre. Dwór został sprzedany w 1709 roku i od tego czasu był w stanie ruiny, której jedynie część nadawała się do zamieszkania. Tylko skrzydło południowo-wschodnie było zajmowane i użytkowane jako gospodarstwo rolne.
Architektura
Beaupre usytuowano na niewielkim wzniesieniu, w zakolu rzeki Thaw, w dolinie Vale of Glamorgan. Pierwotna budowla z XIV wieku (znajdująca się obecnie po południowo – wschodniej stronie dziedzińca) miała prawdopodobnie charakter kwadratowej w planie wieży obronno – mieszkalnej.
W okresie późnego średniowiecza wieża mieszkalna została powiększona od strony zachodniej przez dobudowanie prostokątnego w planie budynku, mieszczącego wewnątrz reprezentacyjną aulę. W pierwszej połowie XVI stulecia poprzez dostawienie czworobocznego budynku we wschodnim narożu, usytuowanego prostopadle do starszych zabudowań, całość dworu otrzymała w planie kształt zbliżony do litery L. Wejście do budynku mieściło się wówczas w kącie utworzonym przez oba skrzydła, w przejściu o wysokiej i szerokiej, półkolistej arkadzie.
Na skutek rozbudowy z drugiej połowy XVI wieku dwór zajął obszar o długości około 100 metrów i szerokości od 25 do 56 metrów z głównymi budynkami skupionymi wokół czworobocznego dziedzińca i ze znacznym, prostokątnym budynkiem bramy wjazdowej od strony północnej. Trzypiętrowy budynek dodano po stronie zachodniej drugiego dziedzińca, a na południu wzniesiono liczne zabudowania gospodarcze.
Stan obecny
Zamek Beaupre jest doskonałym przykładem późnośredniowiecznego dworu, który został przebudowany w okresie Tudorów. Obecnie jedynie dwa skrzydła są zadaszone, pozostałe znajdują się w stanie bardzo dobrze zachowanej, trwałej ruiny. Na szczególną uwagę zasługuje sala w najstarszej, średniowiecznej części założenia ze wspaniałym kominkiem z XIV wieku. Dwór znajduje się pod opieką rządowej agendy Cadw, jest otwarty przez cały rok i udostępniony bezpłatnie do zwiedzania. Jedynie południowe, gospodarcze budynki z epoki Tudorów są dziś prywatnymi mieszkaniami i nie są udostępnione dla turystów.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Lindsay E., The castles of Wales, London 1998.
Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Wales, vol.4, part 1, The Greater Houses, Cardiff 1981.
Salter M., The castles of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa castlewales.com, Beaupre Castle.
Strona internetowa wikipedia.org, Old Beaupre Castle.