Historia
Kościół ufundowany został w 1504 roku przez Johna, lorda Sempill, w pobliżu jego zamku Semple. Powstał on jako kolegiata przy której funkcjonował prepozyt, sześciu księży, dwóch chórzystów i zakrystian, który celem było modlenie się za duszę fundatora oraz jego rodziny. W 1513 roku lord Sempill zginął w trakcie bitwy pod Flodden. Postanowiono pochować go w kolegiacie, a przy okazji powiększyć ją o nowe wschodnie zamknięcie, w celu pomieszczenia okazałego grobowca. Funkcję kolegiaty kościół pełnił do około 1560 roku, a więc do czasu zwycięstwa w Szkocji reformacji. W kolejnych latach przestano odprawiać w nim liturgię, choć nadal służył jako miejsce pochówków.
Architektura
Kościół wzniesiony został na łagodnym stoku opadającym ku południowi do Castle Semple Loch i łączącego się z nim na wschodzie strumienia. Początkowo składał się ze smukłej, niewysokiej wieży na planie czworoboku oraz prostokątnego korpusu, który po 1513 roku przedłużono po stronie wschodniej i zamknięto trójbocznie. Ostatecznie długość budowli wyniosła 20,1 metra, a szerokość 5,8 metra. Jej wnętrze oświetlały okna o bardzo nietypowych maswerkach. W korpusie dzielone były one masywnymi laskami na dwa główne prześwity ze zwieńczeniami w postaci trójliści czy też pięcioliści oraz trzy mniejsze górne prześwity, przy czym całość osadzona była w czworobocznych, rozglifionych ościeżach. Nieco inną formę otrzymały okna we wschodnim zamknięciu: dwudzielne, wyższe, zamknięte trójkątami, trójliściami i nietypowymi „główkami”. Ponadto elewacje korpusu i wieży przepruto bardzo prostymi czworobocznymi, przeważnie niewielkimi oknami o ościeżach wykonanych z masywnych, dokładnie obrobionych kamiennych bloków.
Stan obecny
Dawna kolegiata znajduje się dziś w stanie niezadaszonej ruiny z zachowanymi prawie w całości murami obwodowymi (większa wyrwa znajduje się jedynie w północnej ścianie korpusu). Szczęśliwie przetrwały charakterystyczne dla tego kościoła okna i ich kamienne maswerki, a także późnogotycki grobowiec lorda Sempill. Kościół znajduje się dziś pod opieką Historic Scotland i jest bezpłatnie udostępniony zwiedzającym.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Fawcett R., Scottish Medieval Churches, Edinburgh 1985.
MacGibbon D., Ross T., The ecclesiastical architecture of Scotland from the earliest Christian times to the seventeenth century, t. 3, Edinburgh 1897.