Rennibister – domostwo z epoki żelaza

Historia

   Domostwo na terenie Rennibister zbudowane zostało gdy na Orkadach panowała epoka żelaza. Jego górna, naziemna część służyła celom mieszkalnym, dolna zaś w postaci ziemianki pełniła funkcje spiżarni i spichrza. Po bliżej nieznanym okresie (prawdopodobnie pod koniec epoki żelaza, w pierwszej połowie pierwszego tysiąclecia n.e.), gdy domostwo przestało pełnić swe pierwotne funkcje, w ziemiance złożono kości sześciu dorosłych obojga płci i dwunastu dzieci, a korytarz wejściowy zablokowano.

Architektura

   Domostwo składało się z owalnej w planie budowli naziemnej oraz połączonej z nim podziemnym przejściem ziemianki. Korytarz miał długość około 3,5 metra i niewielką wysokość 0,7 metra, która nie pozwalała na normalny chód a jedynie czołganie lub klęczenie. Był także dość wąski (0,6 metra szerokości), mogła więc nim przechodzić na raz maksymalnie jedna osoba. Jego ściany zbudowane zostały z płaskich kamieni układanych pionowo dłuższymi bokami bez użycia zaprawy oraz kamieni tradycyjnie kładzionych horyzontalnie.
   Główna komora ziemianki posiadała w planie wymiary 3,3 x 2,6 metra oraz maksymalną wysokość 1,5 metra w miejscu gdzie najwyżej zachodziły na siebie kamienie tworzące strop. Strop ten podtrzymywały cztery masywne, gładkie kamienie (prawdopodobnie obrobione siłą nurtu rzecznego) o funkcji filarów. Cechą charakterystyczną ziemianki było pięć mniejszych komór, czy też wnęk: dwóch po stronie północnej, dwóch na południu i jednej na południowym wschodzie (po stronie północno – zachodniej mieściło się wejście z korytarza). Jedna z wnęk podzielona była płaskim kamieniem tworzącym półkę.

Stan obecny

   Do dnia dzisiejszego zachowała się ziemianka oraz korytarz wejściowy, który jednak nie pełni swej pierwotnej roli. Dostęp do wnętrza możliwy jest bowiem po drabinie, wprost do głównej komory ziemianki, która w zasadzie nie jest widoczna od strony zewnętrznej. Zabytek znajduje się pod ochroną Historic Scotland i jest udostępniony dla zwiedzających.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
The Royal Commission on the Ancient Monuments of Scotland. Twelfth report with an inventory of the ancient monuments of Orkney & Shetland, volume II, inventory of Orkney, Edinburgh 1946.