Historia
Siedziba mieszkalno – obronna na jeziorze Loch Dochart zbudowana została przez sir Duncana Campbella z Glenorchy pomiędzy 1585 a 1631 rokiem, jako jeden z kilku ufortyfikowanych punktów (Achallader, Barcaldine, Edinample, Finlarig) zabezpieczających ważny szlak wodny tworzony przez rzeki Fillan, Dochart i Tay. Po śmierci Duncana w 1631 roku wieża mieszkalna przeszła na jego syna Roberta, zwolennika strony rządowej i prezbiterian. Jego aktywne zaangażowanie w wewnętrzne konflikty spowodowało, iż w 1646 roku rojalistyczny dowódca, John McNab, zdobył i spalił Loch Dochart. Wieża nie została już odbudowana. Przekształciła się w ruinę, która według późniejszych legend miała być na przełomie XVII i XVIII wieku siedzibą znanego jakobickiego buntownika Rob Roya MacGregora.
Architektura
Wieżę mieszkalną wzniesiono na małej wyspie usytuowanej pośród wód jeziora Loch Dochart, połączonego z Loch Tay oraz z rzekami Fillan i Dochart. Zbudowano ją blisko południowo – wschodniego, skalistego brzegu, a w jej pobliżu znalazły się jeszcze co najmniej dwa dodatkowe, murowane budynki pomocnicze. We wschodniej części wyspy mieściła się niewielka przystań.
Wieża mieszkalna była budowlą wzniesioną na planie prostokąta o długości 14,4 metrów, posiadającą trzy kondygnacje wysokości. Po stronie północnej utworzono ryzalitowo wysuniętą, półkolistą wieżyczkę, pierwotnie mieszczącą klatkę schodową. Dodatkowo kolista wieża, mieszcząca w przyziemiu celę więzienną, znajdowała się przy wschodnim narożniku. Po stronie południowej środkowa część wieży sąsiadowała z czworoboczną wieżyczką.
Główny blok wieży mieszkalnej na poziomie najniższej kondygnacji najpewniej mieścił kuchnię z dużym paleniskiem osadzonym w ścianie południowej i mniejsze pomieszczenie gospodarcze w części zachodniej. Układ wyższych kondygnacji nie jest znany, przypuszczać jedynie można, iż wzorem innym budowli tego typu pierwsze piętro mieściło pomieszczenie dzienne (hall), a drugie piętro prywatne komnaty mieszkalne. Układ pięter mógł powtarzać podział na dwa pomieszczenia w przyziemiu.
Stan obecny
Loch Dochart jest dziś zaawansowaną ruiną, poddaną pracom zabezpieczającym pod koniec XIX wieku, które utrwaliły jej najbardziej obecnie charakterystyczny element w postaci południowego, sięgającego prawie pełnej wysokości komina z umieszczonym w przyziemiu paleniskiem. Pozostałe partie wieży przetrwały w dużo gorszym stanie, maksymalnie do paru metrów wysokości. Wstęp na teren wieży jest utrudniony z powodu jej wyspowego położenia.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.
Coventry M., Castles of the Clans: the strongholds and seats of 750 Scottish families and clans, Musselburgh 2008.
Salter M., The castles of the heartland of Scotland, Malvern 1994.