Duffus – kościół św Piotra

Historia

   Kościół św. Piotra zbudowany został pod koniec XII lub na początku XIII wieku, natomiast po raz pierwszy poświadczony został w źródłach pisanych w 1226 roku. W XIV wieku rozbudowano go o wieżę zachodnią, a w 1524 roku o kruchtę południową z inicjatywy Alexandera Sutherlanda. Budowla prawdopodobnie funkcjonowała do czasu reformacji w latach 60-tych XVI wieku, po czym została opuszczona lub zniszczona. W XVIII stuleciu korpus nawowy kościoła został odbudowany na średniowiecznych fundamentach, przy wykorzystaniu kamieni z pierwotnej budowli. W tej postaci funkcjonował do drugiej połowy XIX wieku, kiedy to ponownie został opuszczony i popadł w ruinę.

Architektura

   Kościół wzniesiono z różnej wielkości bloków piaskowca, na planie wydłużonego, orientowanego względem stron świata prostokąta, jako budowlę salową, bez wydzielonego zewnętrznie prezbiterium. Po stronie południo – zachodniej znajdowała się kruchta z pierwszej połowy XVI wieku, a przy elewacji zachodniej czworoboczna wieża z XIV wieku, oświetlana w przyziemiu od zachodu wysokim i bardzo wąskim lancetowatym oknem. Do kruchty wiódł ozdobny, profilowany portal z ostrołuczną archiwoltą osadzoną na gzymsach impostowych, a jej wnętrze było sklepione żebrowo, podobnie jak wnętrze pomieszczenia w przyziemiu wieży. Korpus kościoła najpewniej przykryty był otwartą drewnianą więźbą dachową na której założono dwuspadowy dach.

Stan obecny

   Kościół znajduje się dziś w formie niezadaszonej trwałej ruiny z zachowanymi wszystkimi ścianami korpusu, będącymi jednak efektem XVIII-wiecznej odbudowy. Ponadto przetrwała XVI-wieczna kruchta oraz podstawa XIV -wiecznej wieży, dziś sięgająca jedynie około 2 metrów wysokości. Do kościoła dojść można otoczoną drzewami ścieżką z południowo – wschodniej części wsi Duffus.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Scotland, Malvern 1994.

Shepherd I., Exploring Scotland’s heritage, Grampian, Edinburgh 1986.