Drumin – wieża mieszkalna

Historia

   Wieżę mieszkalną Drumin wzniesiono w drugiej połowie XIV wieku jako centrum zarządzania dobrami Inveravon. Jej budowniczym był Alexander Stewart, niesławny Wilk z Badenoch, trzeci syn króla Roberta II i pierwszy earl Buchan od czasu upadku Johna Comyna, który otrzymał ziemie Drumin od ojca w latach 70-tych XIV wieku. Swój przydomek Stewart zawdzięczał porywczości i okrucieństwu, a także spaleniu królewskiego miasta i katedry w Elgin, choć nie ma dowodów na to by nazywano go Wilkiem za życia. Spustoszenie Elgin było wynikiem długiego sporu jaki Stewart toczył z biskupem Moray.
   Alexander Stewart nigdy nie mieszkał na stałe w Drumin (posiadał również zamki Lochindorb i Loch an Eilean), wieża mieszkalna przeszła też szybko na własność jego nieślubnego syna, sir Andrew Stewarta, a w następnej kolejności na wnuka, sir Waltera. Ten w 1490 roku sprzedał dobra Drumin wraz z wieżą rodzinie Gordonów. Siedzibą nowych właścicieli było Blairfindy, dlatego wieża Drumin szybko straciła na znaczeniu.
   Po 1546 roku w wieży mieszkali przedstawiciele rodu Grantów z Freuchie, zarządzający miejscowymi dobrami z ramienia Gordonów, a następnie co najmniej od początku XVIII stulecia ponownie ród Stewartów, lecz już jako najemcy wieży, a niej jej właściciele. Ostatni mieszkaniec Drumin, Charles Stewart, rezydował w Drumin do drugiej połowy XVIII wieku. W pierwszej połowie XIX stulecia w pobliżu opuszczonej wieży wzniesiono nowożytny budynek, niestety wykorzystując do budowy także kamienie ze średniowiecznej budowli.

Architektura

   Wieżę wzniesiono na wzgórzu opadającym stromymi stokami na wschodzie i północny ku rzece Livet, która w bliskiej odległości na północnym – zachodzie wpadała do rzeki Avon, przepływającej zachodnią stroną Drumin. Wieża otrzymała w planie kształt czworoboku o wymiarach 16,1 x 11,6 metra, przy murach grubych u podstawy aż na 2,8 metra (wyżej grubość ścian spadała do 2,2 metra, co i tak była imponującą szerokością). Górna część wieży pierwotnie zwieńczona była przedpiersiem, osadzonym na wystających z lica murów wspornikach. Prawdopodobnie przedpiersie zaopatrzone było w krenelaż, a w narożnikach przechodziło w obłe bartyzany.
   Wewnątrz najniższą kondygnację parterową tradycyjnie przykryto sklepieniem kolebkowym i doświetlono jedynie czterema otworami szczelinowymi. Pomieszczenie to pełniło rolę spiżarni, magazynu lub ewentualnie kuchni. Rola pierwszego piętra także była typowa dla szkockich wież mieszkalnych, znajdowała się tam bowiem aula (hall), główna komnata reprezentacyjna w której skupiało się życie dzienne mieszkańców. Jej ogrzewanie zapewniał kominek w ścianie północno – zachodniej, a oświetlały ją większe niż na dole okna, z których co najmniej jedno posiadało boczne kamienne siedziska. W murze południowo – wschodnim usytuowany był portal wejściowy do wieży, dostępna była wiec ona poprzez drabinę lub zewnętrzne drewniane schody, łatwe do demontażu w razie zagrożenia. Drugie i trzecie piętro musiały mieścić prywatne komnaty mieszkalne. Wszystkie one, podobnie jak aula, przykryte były drewnianymi, płaskimi stropami. Ogrzewały je również kominki, oświetlały okna z bocznymi siedziskami, miały także dostęp do latryn. Niewykluczone, iż górną część wieży zajmowało murowane poddasze, charakterystyczne dla szkockich wież mieszkalnych. W takim wypadku mieściłby się tam podręczny magazyn lub izba dla służby lub straży patrolującej dookolną galerię obronną.

Stan obecny

   Do dnia dzisiejszego przetrwała prawie cała, wysoka na 11 metrów ściana północno – wschodnia (do wysokości konsol przedpiersia, którego widoczne są jedynie niewielkie relikty), duża część ściany północno – zachodniej oraz niewielkie fragmenty ściany południowo – zachodniej. Ruina została w ostatnich latach zabezpieczona przez organizację Historic Scotland i jest obecnie udostępniona dla zwiedzających.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.

MacGibbon D., Ross T., The castellated and domestic architecture of Scotland from the twelfth to the eighteenth century, t. 3, Edinburgh 1889.
Salter M., The castles of Grampian and Angus, Malvern 1995.