Historia
We wczesnych latach XV wieku dobra Corse otrzymał Patrick, brat pierwszego lorda Forbes, choć według odmiennych informacji klan Forbes posiadał ziemie wokół Corse dopiero od 1476 roku, kiedy to Patrick, drugi lord Forbes, jako giermek króla Jakuba III otrzymał dobra Corse, Kincardine i Coull. Wieża mieszkalna zbudowana została około 1581 roku przez Williama Forbesa, podobno na miejscu wcześniejszej XV-wiecznej jeszcze wieży, zniszczonej w trakcie rabunkowego najazdu siedem lat wcześniej. W 1638 roku Corse zostało ponownie najechane przez rozbójników, lecz po odbudowie wciąż zamieszkiwane było przez kolejnych członków klanu Forbes. Kres funkcjonowania wieży nastąpił dopiero w połowie XIX wieku, kiedy to jej mieszkańcy przeprowadzili się do pobliskiej nowszej i wygodniejszej rezydencji.
Architektura
Wieża Corse była nietypowym połączeniem dwóch typów budowli wieżowych wzniesionych na planie litery L i na planie litery Z, powstałym być może z powodu wchłonięcia reliktów starszej budowli. W efekcie powstał budynek z prostokątnym w planie skrzydłem usytuowanym dłuższymi bokami na linii północ – południe (11,2 x 6,8 metra), którego południowa część stanowiła zarazem część prostokątnego skrzydła o dłuższych bokach na linii wschód – zachód (5,7 x 4,4 metra). Dodatkowo dostawiono dwie cylindryczne wieżyczki: jedną w narożniku północno – zachodnim o średnicy 4,3 metra, a drugą w połowie elewacji południowej. Ta ostatnia mieściła klatkę schodową i prawdopodobnie była dość wysoka by stanowić punkt obserwacyjno – strażniczy.
Wolne narożniki budynku zwieńczono półkolistymi bartyzanami, koniecznymi dla zachowania obronności z powodu braku górnej galerii obronnej. Wieżę zwieńczono dachami dwuspadowymi, natomiast wejście usytuowano na poziomie gruntu, typowym sposobem w kącie utworzonym przez dwa skrzydła po stronie północno – wschodniej. Miało to za zadanie z jednej strony ułatwić obronę poprzez ostrzał flankowy wejściowego portalu, a zarazem zabezpieczyć wejście przed przeciągami. Mury przyziemia wieży praktycznie z każdej strony (poza kuchnią) przebite były obustronnie rozglifionymi otworami strzeleckimi przystosowanymi do ręcznej broni palnej.
Wewnątrz przyziemie tradycyjnie pełniło funkcje gospodarcze, z zaopatrzoną w okazały kominek kuchnią umieszczoną w części północnej oraz ze spiżarnią usytuowaną w południowo – zachodnim fragmencie budynku. Południowo – wschodnią część przyziemia mieściła sień wejściowa, nietypowo przedzielona ukośnie ułożoną ścianą, z której można się było dostać do klatki schodowej i podsklepionej kolejnej spiżarni lub składu. Na pierwszym piętrze doszukiwać się można auli (hall), głównej komnaty reprezentacyjnej w której skupiało się życie dzienne mieszkańców Corse oraz mniejszego pomieszczenia w skrzydle południowo – wschodnim. Dwa kolejne piętra zapewne mieściły bardziej prywatne komnaty mieszkalne, po trzy na każdej kondygnacji nie licząc północno – zachodniej wieży cylindrycznej.
Stan obecny
Wieża zachowała się do dnia dzisiejszego w postaci ruiny bez narożnika północno – zachodniego i przyległej niegdyś do niego cylindrycznej wieżyczki. Pozostałe mury obwodowe sięgają wysokości bartyzan, a nawet wierzchołka szczytu wschodniego. Budowla pozostaje bez opieki i narażona jest na niszczenie. Wstęp na jej teren jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.
Lindsay M., The castles of Scotland, London 1995.
MacGibbon D., Ross T., The castellated and domestic architecture of Scotland from the twelfth to the eighteenth century, t. 2, Edinburgh 1887.
Salter M., The castles of Grampian and Angus, Malvern 1995.
Tranter N., The fortified house in Scotland, volume IV, Aberdeenshire, Angus and Kinkardineshire, Edinburgh 1986.