Corrimony – grobowiec z epoki brązu

Historia

   Grobowiec Corrimony zbudowany został około 2000 roku p.n.e. jako miejsce pochówku osoby o wysokim statusie społecznym. Co ciekawe była to kobieta i po jej złożeniu grobowiec został zamknięty. Najprawdopodobniej w odróżnieniu od innych podobnych konstrukcji Corrimony nie wykorzystywano do chowania kolejnych ciał. Zorientowanie wejścia grobowca na południowy – zachód, czyli miejsce gdzie wstaje słońce w okresie zimowego przesilenia, a także utworzenie zewnętrznego kręgu kamieni, oznacza iż Corrimony nie było jedynie zwykłym grobowcem, lecz wiązało się z wierzeniami i ceremoniami społeczeństwa z okresu wczesnej epki brązu.

Architektura

   Grobowiec wzniesiono na planie zbliżonym do okręgu o średnicy 18 metrów. Tworzył go parometrowej wysokości kopiec (cairn) usypany z mniejszych kamieni, obłożony na zewnętrznej krawędzi pierścieniem większych głazów (około 45) stabilizujących całą konstrukcję. Po stronie południowo – zachodniej utworzono wejście do korytarza, niskiego, wymagającego posuwania się w pozycji kucającej przejścia, o około 1 metrowej wysokości i długości 7 metrów. Był on skierowany w stronę gdzie wschodziło słońca w momencie przesilenia zimowego, a prowadził do centralnej komory grobowej o średnicy 3,7 metra. Jej ściany, podobnie jak w korytarzu wejściowym, wyłożono większymi kamiennymi płytami, przy czym w górnych partiach komory grobowej nachodziły one na siebie schodkowo, tworząc rodzaj kamiennego sklepienia o wysokości 2,5 metra. Pośrodku został on zamknięty jednym wielki kamieniem, na którym wyryto pierścieniowate wzory. Całość budowli wzniesiono bez użycia zaprawy i bez obróbki kamieni narzędziami. Posadzkę utworzono z piasku oraz z kamiennych płyt. W trakcie badań na piasku odkryto zarys ciała pochowanej kobiety, ułożonej w pozycji embrionalnej, odnaleziono również ślady węgla, wskazujące na palenie ognia i być może przeprowadzanie jakiś ceremonii oraz pozostałości mięsa, najpewniej składanego wraz z ciałem.
   Kopiec (cairn) otoczony został zewnętrznym kręgiem wolnostojących jedenastu kamieni, usytuowanych w odległości około 4 metrów. Wszystkie ustawiono w miarę pionowo (dłuższymi bokami  do góry), miały one zbliżoną wysokość (1,5 – 1,7 metra), lecz dość odmienne kształty. Przeznaczenie zewnętrznego kręgu jest nieznane, nie wiadomo także czy został on ustawiony przed budowę grobowca, czy po jego ukończeniu. Być może jego kamienie związane były z kalendarzem słonecznym i ekwinokcjum.

Stan obecny

   Grobowiec Corrimony otrzymał formę korytarzową o podobnym kształcie do konstrukcji zastosowanych w znanym stanowisku Clava. Podobnie jak tam, tutejszy kopiec (cairn) zachował się w bardzo dobrym stanie, osiągającym po przeprowadzeniu prac renowacyjnych prawie pełną wysokość. W odróżnieniu od Balnuaran Clava korytarz grobowy w  Corrimony wciąż jest zadaszony. Znacznemu uszkodzeniu i rozproszeniu uległa jedynie obstawa większych kamieni przy krawędziach kopca, także główny kamień stropowy z zachowanymi rytami leży parę metrów obok komory grobowej.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Bradley, R., The good stones: a new investigation of the Clava Cairns, Edinburgh 2000.
Castleden R., Neolithic Britain: New Stone Age sites of England, Scotland and Wales, London 1992.
Noble G., Neolithic Scotland. Timber, Stone, Earth and Fire, Bodmin 2006.