Historia
Gospodarstwo Bostadh zbudowane zostało w późnej epoce żelaza, około 400-800 roku n.e., w okresie kiedy północna i zachodnia Szkocja zasiedlona była przez ludy piktyjskie. Rejon ten był wówczas dogodnym miejscem do osiedlenia z naturalną zatoką chroniącą przed oceanicznymi sztormami, dopływem świeżej, słodkiej wody oraz dobrymi, żyznymi ziemiami sprzyjającymi uprawom i hodowli bydła lub owiec. Znaleziska kości jeleni wskazują również na występowanie w pobliżu lasów z całym ich dobrodziejstwem roślinno – zwierzęcym. Oprócz rolnictwa, łowiectwa i hodowli ówcześni mieszkańcy Bostadh zajmowali się również tkactwem, preparowaniem skór, szkutnictwem oraz garncarstwem.
Architektura
Gospodarstwo składało się co najmniej z pięciu lub sześciu domów usytuowanych na wybrzeżu, na długości około 30 metrów, w bliskiej odległości od nadmorskiej zatoki, pomiędzy skalistymi wzgórzami a ujściem niewielkiego strumienia. Każdy z domów miał owalny kształt i składał się z podwójnego muru układanych na sucho (bez zaprawy) kamieni. Wejścia do nich umieszczono po stronie południowej, skierowanej ku lądowej części wyspy. Prowadzący do nich korytarz przed otworem wejściowym zakręcał, by zmniejszyć siłę wiejących tam wiatrów, a także obniżał się z poziomu gruntu do zagłębienia w którym umieszczone było domostwo. Wewnątrz każdego domu znajdowało się duże okrągłe pomieszczenie z usytuowanym pośrodku, otoczonym z trzech stron kamieniami paleniskiem, a z głównym pomieszczeniem połączone były jedne lub dwa mniejsze pomieszczenia boczne. Nie wiadomo jak było rozwiązane oświetlenie, być może poza sztucznym światłem pochodni lub kaganków, okresowo zdejmowano część torfu by wpuścić światło słoneczne. W domu nr 3 być może znajdował się umieszczony pomiędzy dwoma ścianami aneks z łóżkiem pośrodku. Dachy prawdopodobnie miały drewnianą więźbę wyłożoną torfem, przy czym jedynie górna partia ścian i dach wystawał ponad poziom gruntu. Dom nr 2 przekształcono w okresie nordyckim na budowlę czworoboczną.
Stan obecny
Relikty wczesnośredniowiecznych zabudowań odkryto dzięki gwałtownej burzy z 1992 roku, która zdmuchnęła pokłady piasku z nadbrzeża odsłaniając zabytkowe pozostałości. Po przeprowadzeniu prac archeologicznych z 1996 roku dokonano rekonstrukcji jednego z domów, a pozostałe w obawie przed zniszczeniem przykryto ponownie ziemią z uczytelnioną wierzchnią warstwą. Dzięki temu, odtworzony przy użyciu pierwotnych technik, dom z epoki żelaza jest obecnie udostępniony za niedużą opłatą dla zwiedzających. W jego wnętrzu umieszczano również repliki wyposażenia odnalezionego w trakcie wykopalisk.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Strona internetowa canmore.org.uk, Lewis, Great Bernera, Bosta.
Tablica informacyjna przy zabytku.