Blervie – wieża mieszkalna

Historia

   Pierwsze, zapewne jeszcze drewniano – ziemne obwarowania w Blervie potwierdzone zostały źródłowo już  w 1263 roku, kiedy to Alexander Comyn, earl Buchan, otrzymał wynagrodzenie w celu naprawy i obsadzenia zamku Blervie (lub Ulerin), z powodu inwazji norweskiego władcy Haakona IV. W późniejszym okresie średniowiecza miejscowe dobra przeszły na własność rodu Dunbar, którego przedstawiciele wybudowali wieżę mieszkalną pod koniec XVI wieku. Na początku XVIII wieku Blervie przeszło na własność niejakiego Alexandra Mackintosha, a następnie na rodzinę Duff. W drugiej połowie XVIII wieku James Duff, drugi earl Fife nakazał rozebrać wieżę w celu pozyskania kamienia na budowę pobliskiego gospodarstwa.

Architektura

   Wieża zbudowana została na szczycie wzgórza, na planie litery Z, czyli posiadała główny czworoboczny blok z przystawionymi do niego pod skosem od zachodu i wschodu dwoma nieco mniejszymi, kwadratowymi w planie skrzydłami. Skrzydło zachodnie miało bok o długości 6,5 metra przy ścianach grubości 1 metra. Układ wnętrza wieży prawdopodobne był typowy dla szkockich budowli tego typu. Na parterze znajdowały się sklepione kolebkowo spiżarnie, magazyny i kuchnia z kominkiem, a na pierwszym piętrze głównego bloku mieściła się aula, czyli najważniejsza reprezentacyjna komnata w której skupiało się życie mieszkańców. Była ona ogrzewana bogato zdobionym kominkiem i oświetlana większymi oknami, w odróżnieniu do szczelinowych i eliptycznych (tzw. paszczowych) otworów strzeleckich na poziomie przyziemia. Skrzydło zachodnie na czterech górnych piętrach mieściło prywatne komnaty właściciela i jego rodziny, a także izby służby zlokalizowane na poddaszu. Prawdopodobnie skrzydło to było wyższe niż główny blok, przechodząc w formę smukłej i wysokiej wieży (podobnej do wieży Burgie), zwieńczonej narożnymi bartyzanami i przedpiersiem na wystających wspornikach, ochraniającym dookolną galerię obronną. W kącie skrzydła zachodniego utworzonym z głównym skrzydłem znajdowała się cylindryczna klatka schodowa, wystająca z lica murów w postaci nadwieszanej obłej wieżyczki.

Stan obecny

   Do czasów współczesnych przetrwały tylko fragmenty skrzydła zachodniego dochodzącego w najwyższym miejscu do 8-9 metrów wysokości oraz krótki odcinek południowo – zachodniego muru głównego bloku, przy którym wciąż widoczny jest kominek ogrzewający aulę. Po skrzydle wschodnim nie pozostały żadne ślady.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.

Lindsay M., The castles of Scotland, London 1995.
MacGibbon D., Ross T., The castellated and domestic architecture of Scotland from the twelfth to the eighteenth century, t. 2, Edinburgh 1887.
Tranter N., The fortified house in Scotland, volume V, north and west Scotland, Edinburgh 1986.