Veľký Kamenec – zamek Kevežd

Historia

   Zamek zbudowano w końcu XIII lub na początku XIV wieku. Od 1283 roku miejscowe dobra należały do Mátyása z rodu Ratoldovców, a w 1288 roku przeszły na rodzinę Boksów. W 1323 roku, kiedy to zamek wymieniono w dokumentach pisanych po raz pierwszy, po podziale majątku, miejscowe dobra przypadły rodzinie Soosów. Pozostali oni właścicielami zamku aż do jego zaniku, z krótkimi przerwami na przełomie XIV i XV wieku, kiedy to trzymał go ród Szerdahely i  w latach 1444-1450 gdy mieszkali w nim Pavlovcy. W 1451 Kamenec został zdobyty przez wojska Jana Jiskry, lecz po siedmiu latach odbili go żołnierze Macieja Korwina. W 1461 roku obaj przeciwnicy podpisali w Kamieńcu układ kończący wieloletnią wojnę.
   Na przełomie XV i XVI wieku zamek został powiększony i przebudowany.
Soosowie, którzy byli przeciwnikami Habsburgów, przyłączali się do kolejnych antyhabsburskich powstań w XVII stuleciu. Przez dziesięciolecia ich posiadłości były bezpieczne, gdyż znajdowały się na ziemiach, gdzie władza Habsburgów była albo słaba, albo nie sięgała w ogóle. Jednak po wykryciu spisku palatyna Vesselenyiego większość członków rodu, w tym Jerzy Soos, straciła majątki. Z cesarskiego rozkazu zamek zburzono w 1673 roku.

Architektura

   Pierwotny zamek składał się z wieży o wymiarach w planie 7,7 x 7,7 metrów, budynku mieszkalnego i obwodu murów obronnych o grubości 1,7 metra, mieszczących także wyciosany w skale zbiornik na wodę. Był zbliżony kształtem do trójkąta z zaokrąglonymi narożami, dostosowanego formą do warunków terenowych skalistego wzniesienia. Droga do niego wiodła od północy, gdzie znajdowało się także niewielkie podzamcze. Nie licząc strony wschodniej, gdzie ochronę zapewniały strome skarpy, zamek otoczony był półkolistą suchą fosą oraz ziemnym wałem. Przez fosę po stronie północnej przerzucono drewniany most prowadzący do wieży bramnej.
   Na przełomie XV i XVI wieku dokonano gruntownej przebudowy zamku. W narożu południowym w skalistej części wzniesienia, umiejscowiono pięcioboczną wieżę. Miała ona grubsze mury (2-2,4 metra), trzy poziomy bojowe i przystosowane do broni ogniowej otwory strzelcze. Dodatkową półkolistą wieżę umieszczono na północnym przedzamczu.

Stan obecny

   Z zamku pozostały tylko fragmenty najsolidniej zbudowanych obiektów. W najlepszym stanie jest półotwarta pięcioboczna wieża armatnia w południowej części ruin. Zachowały się jej ściany do wysokości 5-7 metrów, z otworami strzelczymi umieszczonymi na trzech poziomach, doskonale widocznymi z zewnątrz. Druga, wyraźnie mniejsza wieża znajdowała się w północnej części zamku, jej fragmenty są drugim pod względem wielkości elementem ruin. Ponadto widoczne są drobne części obwodowych murów obronnych i najstarszej kwadratowej wieży głównej obok wieży armatniej. Wstęp na teren ruin jest wolny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Bóna M., Plaček M., Encyklopedie slovenských hradů, Praha 2007.
Sypek A., Sypek.R., Zamki i obiekty warowne Słowacji Wschodniej, Warszawa 2005.
Wasielewski A., Zamki i zamczyska Słowacji, Białystok 2008.