Trstené – kościół św Marii Magdaleny

Historia

   Kościół w Trstené wzniesiono pod koniec XIII wieku lub na początku XIV wieku, ewentualnie według starszych badaczy koło 1269 roku, kiedy to miał go zbudować kanonik ostrzyhomski Jan, syn komesa Bogomera, właściciel Trstený. Około 1349 roku kościół miał zostać w niewielkim stopniu przebudowany w stylu gotyckim, przy czym w dokumencie z tego roku nosił on wezwanie św. Marii Magdaleny. Wstawiono wówczas nowy portal wejściowy oraz przeprowadzono naprawy, które sfinansować mieli synowie niejakiego Boda. W 1635 roku w pobliżu świątyni wzniesiono wolnostojącą drewnianą dzwonnicę. W okresie baroku dokonano modyfikacji elewacji budynku, w których wybito nowe okna. Kościół wyremontowano w 1830 roku, kiedy to również otrzymał wezwanie Wszystkich Świętych, oraz w 1900 roku.

Architektura

   Kościół powstał pośrodku wsi, na niewielkim, górującym nad nią wzniesieniu. Pomimo przeprowadzenia prac budowlanych w okresie, gdy zaczynały już dominować formy gotyckie, kościół otrzymał formę typową dla świątyń romańskich. Pierwotnie składał się bowiem z wydłużonej, prostokątnej w planie pojedynczej nawy i dostawionej do niej od wschodu podkowiastej apsydy. Wewnątrz przestrzeń nawy i apsydy nie została oddzielona łukiem tęczowym, otrzymała tę samą wysokość. Co nietypowe, zarówno nawę jak i apsydę przykryto płaskimi, drewnianymi stropami. Wejście do kościoła prowadziło od strony południowej, od XIV wieku przez gotycki portal o ostrołucznej archiwolcie,  profilowanych ościeżach osadzonych na ściętym cokole i prześwicie o siodłowym (dwuramiennym) kształcie.

Stan obecny

   Kościół zachował średniowieczne mury obwodowe nawy i apsydy, natomiast zakrystia i dwie przypory zachodnie są dodatkami nowożytnymi. Przekształcone zostały okna kościoła, a od północy w nawie przebito dwa nowe otwory. Zachował się gotycki portal południowy. Obok kościoła znajduje się malownicza wolnostojąca dzwonnica z XVII wieku. Obecnie kościół funkcjonuje pod wezwaniem Wszystkich Świętych.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Mencl V., Stredoveká architektúra na Slovensku, Praha 1937.
Slovensko. Ilustrovaná encyklopédia pamiatok, red. P.Kresánek, Bratislava 2020.