Spišské Vlachy – ratusz

Historia

   Spišské Vlachy założone zostały w 1243 roku, na mocy przywileju króla węgierskiego Beli IV. Mieszczanie zostali wówczas wyłączeni spod jurysdykcji żupana, uzyskali prawo do swobodnego wyboru wójta oraz prawo do rozporządzania własnym majątkiem. Przywileje te potwierdzone zostały w 1265 roku przez króla Stefana oraz w 1317 roku przez Ludwika Węgierskiego. W okresie tym Spišské Vlachy przekształciły się już w pełnoprawny, choć nieduży ośrodek miejski, dla którego władz miejskich jeszcze w XIV wieku wybudowany został ratusz (pierwszy znany wójt o imieniu Fynth odnotowany został w 1339 roku, zaś w 1404 roku wspomniano niejakiego Trumbolda, a po nim Mikuláša Phasa). W XVII stuleciu do wieży i ratusza dostawiono dodatkowy aneks, a całość została przebudowana. Budynek został odrestaurowany w 1886 roku.

Architektura

   Siedziba władz miejskich usytuowana została pośrodku wydłużonego na linii północ – południe placu rynkowego. Po stronie zachodniej przy ulicy wybiegającej na trakt do miasta Spišská Nová Ves znajdował się kościół farny, natomiast po stronie południowo – wschodniej przyrynkową pierzeję przecinała ulica biegnąca w stronę rzeki i przeprawy. Pierwotnie ratusz składał się prostokątnego budynku, do którego północno – wschodniego narożnika w XVI wieku dostawiona została wyniosła wieża na rzucie czworoboku, pełniąca rolę miejskiej strażnicy. Starsza część była niewielką budowlą jednokondygnacyjną z poddaszem, oświetlaną ostrołucznymi oknami i przykrytą dachem czterospadowym. W budynku mieścić się miała kaplica św. Elżbiety.

Stan obecny

   Obecnie część budynku dawnego ratusza służy jako kościół katolicki. Składa się on z części gotyckiej (partia zachodnia oraz wieża) i nowożytnej dobudówki (część wschodnia, nakryta osobnym dachem czterospadowym). Barokową formę posiada nałożony na wieżę hełm. Wew wnętrzu znajduje się późnogotycki ołtarz skrzydłowy, uzupełniony nowożytnymi figurami.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Lexikon stredovekých miest na Slovensku, red. Štefánik M., Lukačka J., Bratislava 2010.

Pamiatková zóna mesta Spišské Vlachy, red. R.Kiráľ, Košice 2016.
Slovensko. Ilustrovaná encyklopédia pamiatok, red. P.Kresánek, Bratislava 2020.