Historia
Pierwszy kościół został zbudowany w Moldavie prawdopodobnie w XIII wieku. W źródłach pisanych miejscowa parafia wzmiankowana była w 1329 roku oraz w spisie papieskich dziesięcin z lat 1332-1337. W XV wieku na miejscu starszego budynku wzniesiono nową trójnawową świątynię, wykonaną przez budowniczych ze strzechy budowlanej, wznoszącej kościół św. Elżbiety w Koszycach. W 1644 roku kościół spłonął, ale został naprawiony w 1646. Gorsze konsekwencje miał pożar w 1794 roku, a następnie odbudowa w stylu barokowo-klasycystycznym. W jej wyniku połączono trzy nawy korpusu w jedną dużą przestrzeń nawową i wzniesiono nową klasycystyczną wieżę. Budynek został naprawiony w latach 1895-1896, lecz został poważnie uszkodzony w 1944 roku w czasie II wojny światowej.
Architektura
Późnośredniowieczny, gotycki kościół składał się z trójnawowego korpusu o halowej formie i zamkniętego trójbocznie prezbiterium po stronie wschodniej. Posiadał oskarpowane ściany, między którymi umieszczono wysokie, gotyckie okna z kamiennymi maswerkami. Nawy boczne zakończone były na wschodzie wielobocznymi kaplicami wysuniętymi nieco z obrysu murów korpusu.
W nawie południowej umieszczono bogato profilowany, ostrołukowy portal zwieńczony łukiem w ośli grzbiet i czterema masywnymi sterczynami oraz zaopatrzony w prześwit ze ściętym trójliściem. Sterczyny połączone zostały ze sobą krótkimi gzymsami, które utworzyły z podobnie profilowanymi sterczynami schodkowy wzór. Osadzono je na dwóch rzeźbionych konsolach oraz na dwóch kapitelach wieńczących półkolumny flankujące wejście.
Wewnątrz prezbiterium w dwóch przęsłach przykryto sklepieniem krzyżowo – żebrowym, a nad wschodnim wielobocznym zamknięciem założono sklepienie sześciodzielne (krzyżowo – żebrowe z dwoma dodatkowymi żebrami od wschodu). Żebra osadzono na ścianach bez pośrednictwa wsporników, u góry natomiast spięto okrągłymi zwornikami.
Stan obecny
Budynek został gruntownie przebudowany w XVIII wieku i wiele stracił ze swojego późnogotyckiego wyglądu. Obecnie o jego średniowiecznej przeszłości przypomina głównie wieloboczne prezbiterium z arkadą tęczy oraz południowa zewnętrzna elewacja korpusu wraz z jej portalem i narożną kaplicą na zakończeniu dawnej nawy południowej. W prezbiterium zachowało się gotyckie sklepienie krzyżowo – żebrowe.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Strona internetowa apsida.sk, Moldava nad Bodvou.