Historia
Kościół w Liptowskim Janie został wybudowany w stylistyce późnoromańskiej prawdopodobnie około 1280 roku. W drugiej połowie XIV wieku został gruntownie przebudowany. Między innymi około 1380 roku sklepiono wówczas prezbiterium, a w kolejnym stuleciu nawę rozszerzono na południe. W niespokojnym XVII wieku świątynia wzbogacona została o kamienny mur otaczający budowlę. Obecną sylwetkę kościół miał uzyskać dopiero w 1808 roku, kiedy to do fasady zachodniej dobudowano wieżę. W 1971 roku przeprowadzono badania archeologiczne w celu wyjaśnienia początków budowy.
Architektura
Kościół zbudowano na wzniesieniu dominującym nad okolicznymi terenami. Otrzymał formę jednonawową z wielobocznie zamkniętym, węższym od korpusu prezbiterium po stronie wschodniej i zakrystią od strony północnej. Pierwotne wejście prowadziło do niego od północy przez prosty portal o późnoromańskich jeszcze formach. Wewnątrz nawę przykryto otwartą więźbą dachową lub płaskim stropem, zaś w prezbiterium założono gotyckie sklepienie krzyżowo – żebrowe w przęśle zachodnim i sklepienie sześciodzielne we wschodnim zamknięciu. Oparto je na wysoko zawieszonych, prostych wspornikach. Z powodu sklepienia elewacje zewnętrzne prezbiterium zostały wzmocnione przyporami, których pierwotnie pozbawiony był korpus.
Stan obecny
Pomimo kilku przebudów kościół zachował gotycką formę, którą co ciekawe otrzymała także bardzo późno dobudowana wieża, stylistycznie nawiązująca do pozostałej części budowli. W prezbiterium zachowało się sklepienie krzyżowo-żebrowe z XIV wieku, kościół może się również pochwalić się częścią najstarszej zachowanej na Słowacji więźby dachowej z 1291/1292 roku. Większość więźby nad nawą pochodzi z lat 1467 – 1468 roku, a nad prezbiterium datowana jest na rok 1517 – 1518.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Strona internetowa apsida.sk, Liptovský Ján.