Historia
Wieś Dravce (węg. Szepesdaróc, niem. Drauz), po raz pierwszy odnotowana w przekazach pisanych w 1263 roku, początkowo była osadą królewskich sokolników. Pod koniec XIII wieku przybyli do niej mnisi z zakonu antonitów, którzy na przełomie XIII i XIV wieku wznieśli najstarszy na okolicznych ziemiach poświadczony źródłowo szpital oraz kościół św. Antoniego Pustelnika (ewentualnie przebudowali oni starszy, zastany już we wsi kościół). Krótko po ukończeniu świątyni jej wnętrze pokryte zostało malowidłami, a około 1370 roku podsklepiono korpus nawowy. Następne prace budowlane na małą skalę prowadzono w XV stuleciu (portal północny w nawie, pastoforium i drewniane stalle). W 1535 roku klasztor antonitów rozwiązano, kościół zaś zmienił wezwanie na św. Elżbiety. W XVIII wieku dobudowano do niego północną zakrystię, natomiast w XIX wieku zlikwidowano wieżę kościelną, zniszczoną przez pożar. Średniowieczne freski pokrywające wnętrze kościoła zostały odkryte w 1928 roku i odnowione w 1930 roku.
Architektura
Kościół początkowo był budowlą o jednej nawie, z nieco węższym, stosunkowo długim, dwuprzęsłowym, prosto zakończonym po stronie wschodniej prezbiterium. Po stronie zachodniej znajdowała się czworoboczna wieża, natomiast od północy usytuowane były budynki klasztorne. Krótko po zakończeniu budowy, wnętrze kościoła zostało ozdobione polichromiami. Łączyły one bizantyjskie motywy ze stylem włoskim i gotyckim.
W latach 70-tych XIV wieku nawę przykryto sklepieniem krzyżowo – żebrowym, opartym na dwóch środkowych, ośmiobocznych filarach. Zmieniło to układ korpusu kościoła na dwunawowy. Prezbiterium zwieńczone było sklepieniem krzyżowym już w chwili powstania, dlatego od strony zewnętrznej wzmacniały go uskokowe przypory. Podobne musiały również zostać dodane do korpusu, by przejąć na siebie siły utworzone przez ciężar sklepienia.
Stan obecny
Kościół jest dziś dobrym przykładem średniowiecznej architektury gotyckiej z cennymi malowidłami ściennymi. Niestety nie zachowała się wieża zachodnia, której relikty murów po rozebraniu przekształcono na uskokowe przypory wzmacniające ścianę zachodnią korpusu. Z okresu gotyku zachowały się portale wejściowe do nawy, okna z kamiennymi maswerkami, zworniki sklepienne ozdobione rozetami i późnogotyckie pastoforium. Spośród średniowiecznego wyposażenia przetrwał zespół rzeźb na belce łuku tęczowego, późnogotyckie drewniane stalle, część ołtarza skrzydłowego oraz inne późnogotyckie rzeźby, w tym posąg pierwotnego patrona kościoła, św. Antoniego. Z okresu XIV-wiecznej przebudowy prawdopodobnie pochodzi kamienna chrzcielnica.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Podolinský Š., Románske kostoly, Bratislava 2009.
Slovensko. Ilustrovaná encyklopédia pamiatok, red. P.Kresánek, Bratislava 2020.