Historia
Zamek powstał po najeździe mongolskim na początku drugiej połowy XIII wieku, jako warownia strażnicza na ważnym szlaku zwanym Via Magna, prowadzącym z Krupiny do Zvolena. W pisanych źródłach historycznych wspominany został po raz pierwszy w latach 1305-1306, kiedy to od królewskiego doradcy i zarządcy Donča, odebrał go Matueusz Csák, ambitny węgierski możnowładca. Po jego śmierci w 1321 roku zamek powrócił w ręce władcy i był centrum dorbroniwskiego, królewskiego majątku aż do XVI wieku. W niespokojnych czasach początku XV wieku zamek został uszkodzony, dlatego w 1455 roku król Władysław V Pogrobowiec zarządził jego naprawę i przebudowę.
W XVI wieku Dobrá Niva była już w rękach prywatnych rodzin szlacheckich, przy czym najdłużej od 1619 do 1804 roku dzierżył ją ród Esterházy. W ich czasach doszło wpierw do renesansowej, a następnie barokowej przebudowy zamku. Ostatnie znane naprawy przeprowadzono na zamku w 1731 roku, później właściciele wyprowadzili się z niego, pozostawiając jedynie garnizon wojskowy. Od końca XVIII wieku zaniedbana budowla popadła w całkowitą ruinę.
Architektura
Zamek został wzniesiony na szczycie niewielkiego wzniesienia. Jego wygląd z pierwszej fazy budowy jest praktycznie nieznany. Po późnogotyckiej przebudowie z drugiej połowy XV wieku składał się z dwupiętrowego pałacu o wielobocznym kształcie, obwodu murów obronnych i zewnętrznych, ziemnych fortyfikacji w postaci przekopu i wału. Otaczające cały zamek podzamcze, miało owalny w planie kształt o wymiarach 65×90 metrów, z bramą umieszczoną po stronie południowo – wschodniej.
Stan obecny
Do dzisiaj przetrwała jedynie jedna ściana dawnego pałacu zamkowego do wysokości dwóch pięter i z przeprutymi dużymi, nowożytnymi oknami. Wstęp na teren zamku wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Bóna M., Plaček M., Encyklopedie slovenských hradů, Praha 2007.
Stredoveké hrady na Slovensku. Život, kultúra, spoločnosť, red. D.Dvořáková, Bratislava 2017.
Wasielewski A., Zamki i zamczyska Słowacji, Białystok 2008.