Historia
Pierwotny romański kościół św Jana powstał w pierwszej połowie XIII wieku. Jego konsekracja miała miejsce w 1243 roku. W XVI stuleciu został przebudowany w stylu późnogotyckim. Prawdopodobnie wówczas wieża otrzymała ośmiokątną nadbudowę. Kolejnych modyfikacji i remontów dokonano w XIX wieku, kiedy to dobudowano zakrystię i budynki gospodarcze po obu stronach wieży.
Architektura
Romański kościół był orientowaną, jednonawową świątynią z czworoboczną wieżą od strony zachodniej usytuowaną na osi fasady i prezbiterium po stronie wschodniej o nieznanym wyglądzie. Nie wiadomo także czy w wieży na piętrze mieściła się pierwotnie empora, otwarte było natomiast ostrołukiem na nawę przyziemie wieży, przykryte sklepieniem krzyżowym z pryzmatycznymi żebrami nie spiętymi zwornikiem.
W czasie XVI-wiecznej przebudowy w korpus nawowy wstawione zostały dwa czworoboczne w przekroju filary w efekcie czego powstała budowla dwunawowa, dodatkowo opięta od zewnątrz przyporami. Po stronie wschodniej wzniesiono wówczas także węższe, trójbocznie zamknięte prezbiterium. Kościół otoczono kamiennym murem z połowy XVI wieku, a na dość strome wzgórze poprowadzono zadaszone schody.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Mencl V., Stredoveká architektúra na Slovensku, Praha 1937.
Strona internetowa banskabela.sk, Farský kostol sv. Jána apoštola a evanjelistu v Banskej Belej.