Żmigród – zamek

Historia

   Zamek w Żmigrodzie po raz pierwszy wzmiankowany był w 1296 roku. Następna informacja o castrum należącym do książąt oleśnickich, zapewne już konstrukcji murowanej, odnotowana została w 1375 roku. Wraz ze śmiercią ostatniego Piasta oleśnickiego, Konrada Białego, w 1492 roku miasto wraz z zamkiem przeszło na własność króla czeskiego Władysława Jagiellończyka, który to przekazał miejscowe ziemie polskiemu feudałowi z Wielkopolski, Zygmuntowi Korcbokowi (Kurzbachowi) z Witkowa. Wilhelm Kurzbach w 1560 roku ufundował ceglaną wieżę mieszkalną, choć wkrótce potem, w 1579 roku zamek spustoszył pożar. Ród Kurzbachów posiadał Żmigród do 1592 roku, gdy kupił go Ulryk von Schaffgotsch. Za nowych właścicieli zamek spłonął w 1605 roku. W 1642 roku zdobyli go Szwedzi, którzy wznieśli zewnętrzne fortyfikacje bastionowe. Od XVII wieku do 1945 roku posiadłość była w rękach von Hatzfeldów, którzy dokonali gruntownej przebudowy starego założenia, wznosząc od lat 70-tych XVII wieku na miejscu zamku nowożytny pałac.

Architektura

   Zamek usytuowany była w miejscu z natury obronnym, wśród bagien i rozlewisk Baryczy. Dodatkowo otaczała go nawodniona fosa. Było to założenie nieregularne z wieżą stojącą przy północnym odcinku murów obwodowych i bramą od południa. Wzniesiona w XVI wieku mieszkalno-obronna wieża założona została na planie czworoboku z czterema kondygnacjami wysokości, wymurowanymi z cegły w układzie gotyckim. Jej dolne partie powyżej cokołu udekorowano wysmukłymi blendami o półkolistych zamknięciach.

Stan obecny

   Do czasów współczesnych z zamku przetrwała jedynie wieża obronno – mieszkalna z 1560 roku. Jej górne piętra nie są pierwotne, gdyż pochodzą z XIX wieku. Kręcona klatka schodowa zapewne także jest późniejszym dodatkiem. Od 2008 pozostałości zamku są zagospodarowane turystycznie.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.
Przyłęcki M., Budowle i zespoły obronne na Śląsku, Warszawa 1998.