Historia
Włościejewki w średniowieczu należały do szeroko rozgałęzionego rycerskiego rodu Wczelów. Wzmianka z 1382 roku wspomniała Dobrogota Włościejewskiego, kasztelana gieckiego, za którego być może wzniesiono pierwszy, jeszcze drewniany kościół. Przez następne dwa wieki wieś była własnością Pasikoników Włościejewskich, a kościół murowany wybudowano zapewne na początku XVI wieku, choć pierwsza wzmianka o budowli sakralnej we Włościejewkach odnotowana została już w 1417 roku. W 1659 roku kościół był ponownie konsekrowany, być może po odbudowie z bliżej nie znanych zniszczeń wojennych. W XIX stuleciu przystawiono do jego boków neogotyckie przybudówki, mieszczące od strony północnej zakrystię i kruchtę, a od południa kaplicę.
Architektura
Kościół zbudowano w południowo – zachodniej części wsi, na wysokiej skarpie doliny niewielkiego strumienia, w pobliżu szlaku z Brzostowa do Międzyborza. Powstał jako niewielka orientowana budowla salowa z wielobocznie zamkniętym od wschodu prezbiterium (nie wydzielonym zewnętrznie z bryły kościoła), wzniesiona z cegły w układzie polskim z użyciem zendrówki.
Fasadę świątyni zwieńczono bogato dekorowanym szczytem schodkowym, wypełnionym wnękami, które w dwóch dolnych kondygnacjach ozdobione zostały dekoracyjnymi podziałami: siatkowymi, skośnymi lub prostokątnymi. W trzeciej kondygnacji bliźnie wnęki zamknięto łukami ostrymi. Dwa dolne rzędy wnęk rozdzielono fryzami: zębatym i tynkowanym.
Naroża kościoła wzmocnione zostały przyporami, usytuowanymi pod skosem w stosunku do osi: dwie znalazły się po stronie zachodniej, cztery od wschodu. Pomimo utworzenia przypór, nie wiadomo czy kościół w średniowieczu przykryty był sklepieniem. Ściany przepruto ostrołucznymi oknami oraz głównym wejściem w fasadzie zachodniej, osadzonym w ostrołukowym, uskokowym portalu.
Stan obecny
Kościół zachował późnogotycką bryłę, ale dziś częściowo przesłaniają ją nowożytne aneksy: podłużny po stronie północnej, zajmujący prawie całą długość kościoła, mieszczący kruchtę i zakrystię, oraz krótszy południowy z kaplicą. Okna kościoła uległy przekształceniu, zachował się natomiast oryginalny portal zachodni, a przede wszystkim nietypowy, ciekawy szczyt zachodni. We wnętrzu założono sklepienia nowożytne. Obecnie kościół nosi wezwanie Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Maluśkiewicz P., Gotyckie kościoły w Wielkopolsce, Poznań 2008.
Tomala J., Murowana architektura romańska i gotycka w Wielkopolsce, tom 1, architektura sakralna, Kalisz 2007.