Historia
Kościół w Suchanówku (Schwanenbeck) miał zostać wzniesiony w pierwszej ćwierci XIV wieku pod patronatem zakonu joannitów. W źródłach pisanych po raz pierwszy wzmiankowany został dopiero w 1487 roku, zaś w 1491 roku odnotowano utworzenie w Suchanówku parafii. W 1494 roku plebanem z ramienia joannitów został niejaki Henryk (Hinricus) Volker, po ustąpieniu ze stanowiska Mikołaja Reyneke. Prawdopodobnie jeszcze przed Henrykiem kościół powiększono o wieżę.
W okresie reformacji poddany sekularyzacji zakon utracił patronat nad kościołem, który przejęty został przez społeczność protestancką. W XVII wieku wraz z nowożytną modą przemurowano otwory okienne świątyni, natomiast w XVIII stuleciu założono nowy hełm wieży. W 1945 zabytek został spalony. Odbudowę przeprowadzono dopiero w 1986 roku, przy czym po zakończeniu prac budowlanych budynek konsekrowano pod nowym wezwaniem Chrystusa Króla.
Architektura
Kościół zbudowany został w środkowej części nawsia, na parceli przeznaczonej na cmentarz, odgrodzonej murem od zabudowy mieszkalnej. Wzniesiono go z granitowych kwadr (mury obwodowe) łączonych zaprawą wapienną i układanych w regularne warstwy, a także z łatwiejszej do kształtowania cegły (detale architektoniczne, szczyt wschodni). Wieżę zbudowano z kamieni polnych, układanych bez zachowania równych warstw i nieobrobionych lub jedynie z grubsza przyciosanych od strony lica.
Pierwotnie kościół składał się z salowego korpusu na planie wydłużonego prostokąta o wymiarach 22,2 x 10,4 metra i grubości ścian 1,1 metra, nie miał więc wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium. Tą bardzo prostą budowlę w XV wieku powiększono od zachodu o umieszczoną na osi czworoboczną wieżę o wymiarach 7,6 x 7,3 metra, której nieco masywniejsze mury osiągnęły w przyziemiu grubość 1,4 metra. Po stronie północnej dobudowana została zakrystia.
Elewacje kościoła były gładkie, nie opięte przyporami. Pierwotnie rozdzielały je bardzo wąskie, rozglifione, lancetowate okna, w ścianie wschodniej zgrupowane w triadę ze środkowym otworem nieco wyższym, a w wieży ujęte po dwa wysokimi płycinami zwieńczonymi lekkimi ostrołukami. Tradycyjnie najbardziej ozdobną formę uzyskał szczyt wschodni kościoła, dekorowany na krawędziach pięcioma sterczynami oraz dwiema parami półostrołukowych blend flankujących osiowo umieszczoną smukłą blendę o pełnym ostrołuku.
Stan obecny
Kościół do dnia dzisiejszego częściowo zachował średniowiecznych charakter. Niestety poza trzema oknami w elewacji wschodniej, większość została przekształcona, podobnie jak portal wiodący od południa do nawy. Wieżę przykryto nowożytnym hełmem. Wnętrze posiada wystrój współczesny z czasów odbudowy z lat 80-tych XX wieku.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Jarzewicz J., Architektura średniowieczna Pomorza Zachodniego, Poznań 2019.
Katalog zabytków powiatu stargardzkiego, red. M.Majewski, tom II, Stargard 2010.
Lemcke H., Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, Der Kreis Satzig, Stettin 1908.