Historia
Wieża obronno – mieszkalna w Starej Łomnicy została zbudowana w drugiej połowie XIV wieku lub ewentualnie na przełomie XV i XVI stulecia. Dokładne datowanie jej początków jest niemożliwe z powodu braku źródeł, wiadomo jedynie, iż wzniesiona została przez ród Pannwitzów, ówczesnych właścicieli miejscowych dóbr. Być może ufundował ją Konrad Pannewitz, który jako pierwszy, na początku XV wieku pisał się z Łomnicy (Konrad von der Lomnicz). Zapewne jeszcze w średniowieczu na wschód od wieży wzniesiono mieszkalny budynek, który w XVI wieku przekształcono w renesansowy dwór. Szybko zastąpił on pierwotną siedzibę Pannwitzów. W XIX wieku wymieniono część stropów, schody oraz założono obecny dach pulpitowy. W 1935 roku przeprowadzono prace konserwatorskie i usunięto tynki z elewacji wieży.
Architektura
Wieża jest budowlą kamienną, pięciokondygnacyjną, o wysokości około 14 metrów i wymiarach w planie 10,7 na 12,7 metra. Posadowiono ją na najbardziej obronnym miejscu, na niewielkim wzniesieniu z którego mogła dominować nad okolicą. Jej pierwotna wysokość i rodzaj zwieńczenia nie są znane, prawdopodobnie nakrywał ją stromy dach cztero lub dwuspadowy.
W ścianach wieży rozmieszczone zostały nieregularnie otwory okienne o kamiennych ościeżach, a w przyziemiu po wschodniej stronie ostrołukowy portal wejściowy. Oddzielne górne wejście prowadziło za pośrednictwem zewnętrznych, zapewne drewnianych schodów, bezpośrednio na poziom pierwszej kondygnacji. Przyziemie i pierwsze piętro pełniło pierwotnie funkcje gospodarcze, powyżej znajdowała się wysoka, zapewne reprezentacyjna komnata. Na czwartej i piątej kondygnacji mieściły się izby mieszkalne, na co wskazuje pozostałość wykusza latrynowego w elewacji zachodniej.
Po południowej stronie wieży znajdował się mur, do którego zapewne przylegały zabudowania gospodarcze. Nie wiadomo czy mur ten tworzył zamknięty obwód obronny.
Stan obecny
Wieża do czasów współczesnych zachowała się w bardzo dobrym stanie, przekształcone zostały jedynie niektóre otwory okienne i jej zwieńczenie. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych, dlatego zwiedzanie możliwe jest tylko po uzyskaniu zgody właścicieli.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Chorowska M., Rezydencje średniowieczne na Śląsku, Wrocław 2003.
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.