Historia
Pierwsza znana lecz niepotwierdzona (pochodząca z późniejszego falsyfikatu) informacja o prawdopodobnie drewnianym jeszcze wówczas zamku odnotowała, iż w 1242 roku został on przekazany przez księcia Bolesława Rogatkę w lenno rycerzowi Siboto, protoplaście rodu Schaffgotschów. Związki jednak tego rodu z rejonem podkarkonoskim rozpoczęły się w drugiej połowie XIV wieku. Gotsche I Schoff jako swą główną, prestiżową siedzibę traktował zamek Chojnik, a jego syn Gotsche II traktował majątek Kemnitz (Starą, Nową i Małą Kamienicę) jako dożywotnie uposażenie swej żony Anny.
Dopiero w ostatniej ćwierci XV wieku w wyniku podziałów spadkowych między synami Hansa I, dobra kamienickie zostały wyodrębnione, stając się wraz z Chojnikiem posiadłością Ernsta Schoffa. Sprawował on od 1487 roku urząd kanclerza księstwa świdnicko – jaworskiego i był pierwszym przedstawicielem rodu Schaffgotschów który pisał się von Kemnitz. Zapewne to on był fundatorem najstarszego murowanego zamku, zbudowanego przed 1511 rokiem, kiedy to odsprzedał Chojnik Ulrichowi Schoffowi z Gryfa.
Około połowy XVI wieku za sprawą Caspra von Schaffgotscha zamek został gruntownie przebudowany. Prace te najpewniej zakończono w 1562 roku, kiedy to wmurowano kamień z datą na portalu bramy zamkowej. Po 1573 roku zamek nie stanowił głównej siedziby właścicieli, ale był zamieszkiwany przez członków rodu. W 1616 roku budowla spłonęła lecz została odbudowana przez Hansa Ulricha. Po raz kolejny zamek spłonął w 1758 roku, lecz tym razem zniszczenia były na tyle duże, iż nie podjęto już jego odbudowy, a wypalone mury w większości rozebrano przed połową XIX stulecia.
Architektura
Zamek XV-wieczny prawdopodobnie był założeniem regularnym, otoczonym fosą. Gotycko – renesansowy zamek był regularnym założeniem na planie zbliżonym do prostokąta o wymiarach 40×30 metrów, wzniesionym z łamanego kamienia. Na dziedziniec prowadziła brama umieszczona w kilkukondygnacyjnej wieży. Przy kurtynie północnej i wschodniej stały podpiwniczone budynki mieszkalne. Mury obwodowe otaczała nawodniona fosa przez którą przerzucano zwodzony most, wiodący na dziedziniec od strony wschodniej.
Stan obecny
Z zamku XV-wiecznego przetrwały jedynie skromne relikty: fragment muru po północnej stronie późniejszego dziedzińca oraz detale architektoniczne w postaci kilku węgarów portalowych wmurowanych w przyziemie wieży. Z XVI-wiecznego zamku przetrwała do dziś ruina wieży bramnej i relikty skrzydeł mieszkalnych z do niedawna zawalonymi, a obecnie odgruzowanymi piwnicami. Zaniedbany obiekt do niedawna znajdował się w fatalnym stanie, lecz ostatnio został przejęty przez Fundację Chudów znaną z ratowania zabytków i profesjonalnego dbania o nie. Już w trakcie porządkowania terenu odkryty został, zachowany w niezłym stanie, wspaniały czteroprzęsłowy most.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Chorowska M., Dudziak T., Jaworski K., Kwaśniewski A., Zamki i dwory obronne w Sudetach. Tom II, księstwo jaworskie, Wrocław 2009.
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.