Śmiechów – kościół parafialny

Historia

   Kościół w Śmiechowie (Schulzenhagen) przypuszczalnie został wzniesiony pod koniec XIII wieku. W XV stuleciu dobudowano do niego wieżę a korpus przebudowano. W XVI stuleciu jak większość budowli sakralnych na Pomorzu Zachodnim, przejęty został przez społeczność protestancką. W okresie nowożytnym trzykrotnie przechodził większe remonty i przebudowy: w XVII, XVIII i XIX wieku. Po drugiej wojnie światowej powrócił do rąk katolików, którzy nadali mu nowe wezwanie Matki Bożej Królowej Polski.

Architektura

   U schyłku średniowiecza kościół posiadał orientowany względem stron świata układ. Zbudowana został z cegły i kamieni polnych jako budowla salowa, bez wydzielonego zewnętrznie prezbiterium, z dostawioną od zachodu na osi czworoboczną wieżą i niewielką, kwadratową zakrystią po stronie północnej. Od wschodu korpus kościoła nietypowo zamknięty został półkoliście, co mogło być uproszczonym wzorowaniem się na bardziej rozwiniętych kościołach z wielobocznymi zamknięciami.
   Mury obwodowe korpusu wzmocniono w miarę regularnie rozmieszonymi przyporami, pozbawiona ich była jedynie wieża oraz fragment północno – wschodni, gdzie rolę stabilizującą pełniła zakrystia. Pomimo tego wnętrze kościoła nie zostało podsklepione. Elewacje zewnętrzne utworzono bardzo surowe, rozdzielone jedynie oknami, pozbawione zdobień.
   Surowy wygląd uzyskała wieża, która nabrała przez to charakteru budowli obronnej. Dwie blendy (ostrołuczną i dwułuczną) umieszczono tylko po stronie południowej. Elewację zachodnią wyróżniono portalem wejściowym osadzonym w wysokiej, profilowanej arkadzie. Oświetlenie wieży zapewniały bardzo wąskie przeźrocza, rozmieszczone przede wszystkim na najwyższej kondygnacji z dzwonami.

Stan obecny

   Kościół na przestrzeni wieków nie uniknął nowożytnych przekształceń. Część z przypór została przemurowana, podobnie rekonstruowany był szczyt zakrystii i korona murów wieży. Okna w korpusie i zakrystii zostały powiększone, przebito zewnętrzne wejście do zakrystii, zaś portal południowy nawy zamurowano. Wnętrze posiada wystrój nowożytny (empora, polichromowany strop, wyposażenie).

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungs-Bezirks Köslin, Die Kreise Köslin und Kolberg-Körlin, red. L.Böttger, Stettin 1889.

Kubicki D., Gotyckie świątynie powiatów koszalińskiego i kołobrzeskiego, Pelplin 2001.