Rożnowo – kościół filialny

Historia

   Kościół w Rożnowie (Rosenfelde) zbudowany został pod koniec XV wieku lub na początku XVI stulecia. Wieś odnotowana została w dokumentach w 1521 roku jako lenno rodu von Ankerheim. Usytuowany w niej kościół pełnił funkcje filialną w stosunku do parafii w Steklnie. W XVIII wieku przekształcono okna oraz dostawiono szkieletową wieżę, która została zniszczona wraz z całą budowlą w czasie II wojny światowej. Kościół odbudowany został w latach 1978-1979 i konsekrowany pod nowym wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej.

Architektura

   Kościół usytuowano na niewielkim wzniesieniu, pierwotnie ogrodzonym i pełniącym rolę cmentarza. Wzniesiono go z kamienia polnego o mocno zróżnicowanej wielkości, kolorze i kształcie, uzupełnianego kawałkami cegły i okrzeskami (jedynie szczyt zachodni utworzono z budulca o podobnym formacie). Od strony lica kamienie zostały wygładzone, choć umieszczano też kamienie nieobrobione, nieregularne. Wszystkie połączono zaprawą wapienną. Detale architektoniczne wykonano z cegły, podatniejszej na kształtowanie niż twardy granit.
   Kościół zbudowano na planie prostokąta o wymiarach 17,3 x 10 metrów. Otrzymał formę bardzo prostej, wiejskiej budowli salowej, bezwieżowej, bez wyodrębnionego zewnętrznie prezbiterium, bez jakiegokolwiek aneksu (kruchta, zakrystia, kaplica). Przykryto go dachem dwuspadowym, opartym przy krótszych bokach na trójkątnych szczytach, z których wschodni ozdobiony został trzema blendami i sterczynami. Wysokie na około 6 metrów ściany obwodowe kościoła, posadowiono na niskim cokole z lekko zaznaczoną odsadzką. Nie zostały wzmocnione przyporami.
   Wejście do kościoła umieszczono w uskokowym portalu zachodnim oraz w ścianie bocznej. Oświetlenie przypuszczalnie zapewniały okna ostrołuczne o uskokowych ościeżach, które były popularne na wiejskich terenach Pomorza Zachodniego. Jednoprzestrzenne wnętrze przykrywał drewniany strop nad którym znajdowało się otwarte na więźbę dachową poddasze.

Stan obecny

   Kościół zachował formę małej, wiejskiej budowli sakralnej o maksymalnie uproszczonym układzie przestrzennym, typowym dla filialnych i parafialnych, wczesnogotyckich kościołów Pomorza Zachodniego.  Niestety przekształcone w okresie nowożytnym zostały okna oraz portale boczne. W trakcie odbudowy z drugiej połowy XX wieku podmurowano i wzmocniono koronę murów, ale nieprawidłowo wykonano zbyt wypukłe spoinowanie, zachodzące na kamienie. Więźba dachowa i strop są współczesne, podobnie jak wyposażenie kościoła. Na uwagę zwraca zachowany późnogotycki szczyt wschodni.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Biała karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, kościół filialny p.w. MB Częstochowskiej, B.Szerniewicz, nr 55, Rożnowo 1994.
Lemcke H., Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, Der Kreis Greifenhagen, Stettin 1902.