Historia
Wieś Rokity (Rakitt) odnotowana została w źródłach pisanych w 1329 roku jako majątek kościoła Mariackiego ze Szczecina. Murowany kościół zbudowany w niej został prawdopodobnie pod koniec XV lub na początku XVI wieku, przypuszczalnie pod patronatem rycerskim. Na początku XVIII wieku został przebudowany, gdy do szczytu zachodniego dostawiono drewnianą wieżę. Wtedy też otwory okienne zostały powiększone i wykonano nowe wejście południowe. W czasie II wojny światowej kościół nie został zniszczony, ale po 1945 roku porzucono go i częściowo rozebrano. Przez długi czas pozostawał w ruinie, gdyż odbudowę przeprowadzono dopiero latach 2006-2012. Od tamtego czasu funkcjonuje pod nowym wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Architektura
Kościół zbudowany został pośrodku osady, w obrębie nawsia. Wzniesiony został z cegły oraz nieobrobionego kamienia narzutowego (lekko obciosanego jedynie od strony lica), spojonego gliniano – wapienną zaprawą wymieszaną z ceglanym gruzem. Była to bardzo prosta budowla salowa na planie prostokąta o wymiarach 15,5 x 9 metrów, nie posiadająca wyodrębnionego prezbiterium, bezwieżowa. Mury kościoła prawdopodobnie jeszcze w okresie średniowiecza podparto dwoma przyporami południowymi (zostały wykonane z gotyckiej cegły).
Kościół nakryto dwuspadowym dachem, opartym przy krótszych bokach na trójkątnych szczytach. Zachodni szczyt uzyskał prostą formę, zdobioną jedynie sterczynami, natomiast wschodni wyróżniono piramidalnie rozmieszczonymi, podłużnymi, ostrołucznie zamkniętymi pięcioma blendami o uskokowych krawędziach. Z krawędzi szczytu wyprowadzono sterczyny.
Elewacje zewnętrzne kościoła były proste, surowe, pozbawione zdobień. Rozdzielały je niewielkie, obustronnie rozglifione okna o uskokowych obramieniach i ostrołucznych zamknięciach. Wejście znajdowało się po stronie południowej i zachodniej. To ostatnie umieszczono w niewielkim, ceglanym, półkoliście zamkniętym, uskokowym portalu. Jednoprzestrzenne wnętrze przykryte było płaskim, drewnianym stropem nad którym funkcjonowało poddasze.
Stan obecny
Kościół zachował pierwotny, prosty układ przestrzenny i bryłę. Z XIX wieku pochodzi wzniesiona z maszynowej cegły przypora północno – zachodnia. Przekształcony został portal południowy oraz prawie wszystkie okna, rażące dziś zbyt dużymi rozmiarami w stosunku do wielkości elewacji. Jedyne oryginalne zachowało się na osi ściany wschodniej, lecz jest obecnie zamurowane i przypomina blendę. Oryginalny jest również portal zachodni. Szczyty odnowiono w trakcie odbudowy kościoła.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Biała karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, kościół – ruina, W.Witek, nr 3429, Rokity 1994.
Lemcke H., Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, Der Kreis Pyritz, Stettin 1906.