Redło – kościół filialny

Historia

   Kościół w Redle (niem. Pflugrade) zbudowany został pod koniec XV wieku. Pierwsza wzmianka pisemna o nim odnotowana została w 1490 roku, kiedy to wspomniany został pleban Johannes Wegner, piastujący pieczę nad kościołami w Redle i Węgorzycach. W pierwszej połowie XVI wieku kościół w Redle, podobnie jak większość budowli sakralnych Pomorza Zachodniego, przejęty został przez protestantów. W okresie nowożytnym całkowicie przekształcono część jego okien. W trakcie II wojny światowej zabytek został wysadzony w powietrze, przez co zniszczeniu uległa wieża. Odbudowę pozostałej części kościoła przeprowadzono w latach 1977 – 1978, po czym zabytek konsekrowano pod nowym wezwaniem Matki Boskiej. Niestety w 1996 roku do średniowiecznej budowli dostawiono bezstylową zakrystię.

Architektura

   Kościół usytuowano na niewielkim wzniesieniu pełniącym rolę cmentarza, na zachodnim krańcu wsi. Zbudowano go z granitowego kamienia polnego o nieobrobionych, nieregularnych kształtach (mury obwodowe), uzupełnianego większymi głazami w narożnikach i w przyziemiu, oraz z cegły (szczyt wschodni, detale architektoniczne). Była to budowla typowa dla późnośredniowiecznej wsi pomorskiej, orientowana względem stron świata, salowa, bez wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium. Po zachodniej stronie nawy znajdowała się czworoboczna wieża.
   Ozdobną formę otrzymał szczyt wschodni, oddzielony od ściany ceglanym gzymsem. Rozczłonkowano go trzema blendami rozmieszczonymi piramidalnie, ostrołucznie zamkniętymi. Każdą z nich wypełniono kolejnymi dwoma smukłymi wnękami nad którymi w ostrołukach większych blend osadzono wnęki okrągłe. Kompozycję uzupełniły dwie małe blendy o półkolistych zamknięciach umieszczone na skrajach u nasady szczytu oraz dwie blendy okrągłe w górnej partii, uzupełniające piramidalny układ dekoracji.
   Oświetlenie kościoła pierwotnie zapewniały niewielkie, dość wąskie okna: trzy od południa i dwa od wschodu. Ściana północna zgodnie ze średniowieczną tradycją budowlaną oryginalnie mogła być pozbawiona otworów. Wejście wiodło portalem od zachodu i południa, przy czym ten drugi osadzono w wysokiej, ostrołucznej płycinie. Wnętrze nawy przykryte zostało płaskim, drewnianym stropem. Prezbiterialna część kościoła prawdopodobnie wyróżniona była jedynie niewielkim wyniesieniem posadzki.

Stan obecny

   Do dnia dzisiejszego zachował się korpus kościoła, bez zniszczonej i całkowicie rozebranej wieży. Najciekawszą częścią pozostaje zachowana w oryginalnym stanie elewacja wschodnia. Północną elewację częściowo przysłonięto współczesną zakrystią, a w południowej przekształcono okna, znacznie je powiększając i tworząc nowe nadproża. Zmodernizowany został również portal zachodni, nad którym przebito otwór.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Biała karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, kościół filialny p.w. MB Nieustającej Pomocy, W.Łopuch, nr 4690, Redło 1998.
Lemcke H., Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, Der Kreis Naugard, Stettin 1910.