Historia
Wieś Wielkie Rakowice po raz pierwszy pojawiła się w źródłach pisanych w 1287 roku jako majątek niejakiego Heinricha von Raussendorfa. W XIV wieku znajdowały się w niej już trzy majątki rycerskie będące własnością von Raussendorfów, von Niebelschützów i von Kittlitzów. Do połowy XVI wieku były one wielokrotnie sprzedawane w całości lub w częściach, przechodząc przez ręce rycerzy i mieszczan. Wieża zwana Miejską zbudowana została na przełomie XV i XVI wieku. Prawdopodobnie należała do miasta Lwówka, choć można także przypuszczać, iż wzniósł ją ród mieszczański Wirth, bądź rycerz Georg Zedlitz, który mieszkał w tym okresie w Rakowicach. W okresie nowożytnym wieża była kilkakrotnie przebudowywana.
Architektura
Czworoboczna wieża o wymiarach w planie 9 x 8,5 metra wzniesiona została z łamanego piaskowca wzmocnionego w narożach kamiennymi ciosami. Na kamiennych wspornikach jej trzeciej kondygnacji, które osadzone zostały z każdej strony budowli, umieszczony był niegdyś drewniany ganek otaczający czwartą, najwyższą kondygnację, przypuszczalnie posiadający otwory strzelnicze w podłodze i ścianach. Ewentualnie mieściła się tam wysunięta poza obrys budynku kondygnacja z obszernym wnętrzem o wymiarach około 11 x 12 metrów. Obrony charakter wieży uzupełniało czternaście wąskich okien szczelinowych umiejscowionych na wszystkich kondygnacjach, zabezpieczanych dodatkowo żelaznymi kratami. Dawało to poczucie bezpieczeństwa, choć bardziej przeciwko niewielkim bandom i rabusiom a nie większym zbrojnym oddziałom.
Wieża posiadała dwa wejścia: jedno umieszczone na poziomie gruntu, zamykane dwoma ryglami osadzanymi w prowadnicy ościeża, oraz drugie stanowiące zarazem wejście na najwyższą kondygnację lub ganek. Wewnątrz na parterze mieściło się pomieszczenie o przeznaczeniu gospodarczym oraz położone tuż przy wejściu drewniane schody, prowadzące na pierwsze piętro. Była tam niegdyś duża aula i oddzielony od niej wąski ciąg schodowy. Natomiast drugie piętro stanowiła komnata mieszkalna, gdzie oprócz sypialni mieściła się niewielka komora i korytarz ze schodami. Wszystkie kondygnacje przykryto drewnianymi stropami.
Wieża cechowała się skromnym detalem architektonicznym. Ościeża okienne i drzwiowe miały sfazowane krawędzie, a górny portal otrzymał formę dwuramienną (portal siodłowy). Na kilku elementach umieszczono proste znaki kamieniarskie w kształcie litery X i Y.
Stan obecny
Do dzisiaj zachowały się w całości zewnętrzne, kamienne mury z oryginalną kamieniarką okienną, otworami strzelniczymi oraz kamiennymi wspornikami służącymi do podtrzymywania nieistniejącego już drewnianego ganku. Późniejszymi dodatkami są dwa obramienia okienne na elewacji zachodniej, przebudowano też w okresie nowożytnym zwieńczenie wieży i usunięto najwyższą kondygnację. W bliżej nieznanym okresie zlikwidowano podziały wnętrz, poszerzono wejście parteru. Obecnie wieża jest zabezpieczona ale niewykorzystywana i najpewniej zwiedzanie jej wnętrz nie jest możliwe.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Chorowska M., Rezydencje średniowieczne na Śląsku, Wrocław 2003.
Chorowska M., Dudziak T., Jaworski K., Kwaśniewski A., Zamki i dwory obronne w Sudetach. Tom II, księstwo jaworskie, Wrocław 2009.
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.