Historia
Początki zamku być może sięgają drugiej połowie XIII wieku i osoby księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I, który zbudował go jako jedną z wielu strażnic na granicy z Czechami. Warownia pod nazwą Freudinberg po raz pierwszy odnotowana została w 1350 roku. Stanowiła wówczas centrum dóbr obejmujących miasteczko Mieroszów i dwanaście pobliskich wsi.
W pierwszej połowie XIV wieku Radosno pozostawało w rękach Reincza, Hansa i Jerislava Swenkenvaldów (Swenkenfelt). W 1355 roku zamek, który był ostoją rozbójników, został zdobyty przez Bolka II świdnickiego. W bliżej też nieznanych okolicznościach zamek trafił w ręce władcy Czech i w 1356 roku wraz z przyległymi osadami został przez Karola IV nadany w dziedziczne lenno niejakiemu Herskowi z Rozlowicz. Przy transakcji władca zastrzegł sobie jednak prawo pierwokupu zamku w ciągu dwóch lat. Z prawa tego w niedługim czasie skorzystał także upoważniony Bolko II Mały. W 1369 roku po śmierci Bolka II Małego, wdowa po nim księżna Agnieszka, oddała zamek w lenno biskupowi wrocławskiemu Przecławowi z Pogorzeli, do którego zamek należał do roku 1376. Następnymi właścicielami zamku byli Gunzel i Nickel von Seidlitz, a od roku 1388 Heinrich von Rechenberg i jego czterej synowie. W 1392 roku warownia, tak jak całe księstwo świdnicko-jaworskie, weszła w posiadanie władców czeskich.
W czasie wojen husyckich zamek dwukrotnie był oblegany przez powstańców: w 1427 i 1434 roku, lecz nie wiadomo, czy był zdobyty. Od początku XV wieku był opanowany przez rycerzy rabusiów, w wyniku czego w 1443 roku został zniszczony przez mieszczan wrocławskich. W 1466 roku bracia Hans i Nikolaus von Schellendorf odbudowali zamek i sami zaczęli parać się rozbojami. W 1483 roku zamek przejęły wojska Macieja Korwina. W 1497 roku wrocławski starosta Georg von Stein z rozkazu czeskiego króla Władysława Jagiellończyka zdobył i zniszczył go. Od tego czasu zamek pozostaje w ruinie.
Architektura
Zamek usytuowano na wysokim wzgórzu, u którego stóp głębokim parowem przepływała niewielka rzeka. Warownia składała się z leżącego na grzbiecie wzniesienia zamku górnego o wymiarach 17 x 30 metrów i niżej położonego po stronie południowej podzamcza o wymiarach 14 x 18 metrów.
W pierwszej fazie powstała cylindryczna wieża otoczona drewniano – ziemnymi umocnieniami. Wieża otrzymała zewnętrzną średnicę około 10 metrów i wysokość powyżej zachowanych do dziś 12 metrów. Wnętrze dolnej kondygnacji o średnicy około 2 metrów przykryte zostało sklepieniem. Nad nim znajdowało się pomieszczenie, którego przestrzeń powiększono kosztem grubości muru (3,5 metra grubości w przyziemiu, 1,5 metra grubości na wysokości piętra). Relikty wejścia do wieży znajdują się na wysokości około 4 metrów nad dzisiejszym poziomem gruntu, była więc wieża dostępna jedynie za pomocą drabiny lub kładki przerzucanej z korony sąsiedniego muru obronnego.
W drugim etapie w XIV wieku wzniesiono mury obwodowe i budynek mieszkalny o wymiarach 9,5 x 10,5 metra. Brama wjazdowa mieściła się w czworokątnej wieży o boku długości 6 metrów. W jego przyziemiu znajdowało się wejście i dwa okna szczelinowe. Wymiary zamku górnego o zaokrąglonych narożnikach wynosiły 17 x 30 metrów. Od południa przylegało do niego niewielkie przedzamcze, a obronność założenia podnosiły wykute w skale fosy o głębokości do 4 metrów.
Stan obecny
Do czasów obecnych zachowały się dolne partie cylindrycznej wieży o wysokości 12 metrów i niewielkie fragmenty przyziemia budynku mieszkalnego. Wstęp na ich teren jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Boguszewicz A., Corona Silesiae. Zamki Piastów fürstenberskich na południowym pograniczu księstwa jaworskiego, świdnickiego i ziębickiego do połowy XIV wieku, Wrocław 2010.
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.
Rozpędowski J., Zamek Grodno w Zagórzu Śląskim i zamki Nowy Dwór, Radosno, Rogowiec, Wrocław 1960.