Historia
Murowany kościół w Parlinie (Parlin) prawdopodobnie zbudowany został w XV wieku. W XVI wieku został przejęty przez społeczność protestancką. W XVII lub XVIII wieku wzniesiono w jego pobliżu wolnostojącą, drewnianą wieżę. Być może wówczas lub ewentualnie w XIX stuleciu przemurowano wszystkie okna. Po 1945 roku kościół przestał być użytkowany i popadł w całkowitą ruinę, z której podźwignięty został dopiero w latach 1993-1995. Po odbudowie kościół uzyskał ponownie funkcję parafialnej budowli katolickiej, działającej pod nowym wezwaniem Miłosierdzia Bożego.
Architektura
Kościół otrzymał formę typową dla niewielkiej wiejskiej świątyni obszaru Pomorza Zachodniego. Była to budowla salowa, wzniesiona z kamienia polnego i cegły bez jakichkolwiek aneksów (kruchta, zakrystia) oraz bez wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium. Z twardego kamienia narzutowego, lekko obciosanego i spojonego wapienną zaprawą, wzniesiono mury obwodowe kościoła, z cegły zaś, łatwiejszej do kształtowania, elementy detalu architektonicznego i ozdobne szczyty. Prostokątny w planie korpus uzyskał wymiary 16,4 x 11,8 metrów.
Szczyt wschodni udekorowano ośmioma blendami o ostrołucznych zamknięciach, z których cztery środkowe przedzielono poprzecznie w dwóch miejscach cegłami, tworząc swoiste kwatery wypełnione pierwotnie dekoracją wyciskaną i podmalowaną na tynku, imitującą maswerk. Dwie środkowe blendy uzyskały jednakową wysokość, ale całość utworzyła piramidalny układ. Nie wiadomo jak pierwotnie wyglądał szczyt zachodni, być może był prosty, pozbawiony dekoracji. Oba dźwigały dwuspadowy dach, przykryty strzechą, gontem lub ewentualnie dachówką.
Pierwotne główne wejście do kościoła znajdowało się od południa, w dwuuskokowym portalu ozdobionym opaską ceglaną nad zewnętrznym łukiem. Dodatkowy portal z jednym uskokiem utworzono w ścianie zachodniej. Okna zapewne były zamknięte ostrołukami i miały typowe dla Pomorza uskokowe ościeża. Wnętrze w średniowieczu pokryte było polichromiami, podzielonymi na kwatery i fryz, między innymi przedstawiające wyobrażenie Chrystusa w mandorli oraz scenę myśliwską z jeleniem i zacheusze.
Stan obecny
Kościół zachował średniowieczne kamienne mury obwodowe, ale odbudowywany musiał być szczyt zachodni, a wschodni uzupełniany. Co więcej oryginalną budowlę powiększono o współczesną zakrystię i kruchtę, obie próbujące nawiązywać stylistycznie do korpusu. Niestety wszystkie okna kościoła zostały przekształcone w okresie nowożytnym. W ścianie wschodniej znajduje się zamurowany otwór pisciny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Jarzewicz J., Architektura średniowieczna Pomorza Zachodniego, Poznań 2019.
Katalog zabytków powiatu stargardzkiego, red. M.Majewski, tom II, Stargard 2010.
Lemcke H., Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, Der Kreis Naugard, Stettin 1910.