Historia
Osada Otmęt (niem. Ottmuth) po raz pierwszy pojawiła się w źródłach pisanych w 1223 roku, kiedy to wspomniano tamtejszy kościół. Zamek powstał prawdopodobnie w XIV wieku z inicjatywy rodu Strzelów (von Stral), właścicieli Otmętu od 1316 roku. W 1514 roku Otmęt nabył Łukasz Buchta z Buchtitz herbu Odrowąż i rok później przebudował zamek na późnogotycką lub wczesnorenesansową rezydencję szlachecką. Po śmierci Buchty w 1532 roku jego dobrami zarządzali wdowa Barbara von Kolditz i najstarszy syn, a następne kolejne pokolenia rodu, które na początku XVII wieku mogły przeprowadzić przebudowę lub rozbudowę zamku. Już jednak około 1630 roku majątek podupadł i dostał się w ręce Wacława von Reiswitz. W połowie XVII wieku za sprawą drugiego małżeństwa wdowy po nim, zamek przeszedł na własność rodu von Prittwitz. W kolejnych latach właściciele często się zmieniali. Jeden z nich, Karol von Stingelheim, archidiakon z Opola, w 1723 roku sprzedał zamkową wieżę otmęckiemu kościołowi. W pierwszej połowie XVIII wieku, gdy zamek był własnością rodziny Larisch, dokonano jego barokowej przebudowy. Ostatecznie w połowie XIX stulecia został on porzucony i popadł w ruinę.
Architektura
Zamek założony został na prawym brzegu Odry, po północno – wschodniej stronie jej koryta. Leżał naprzeciwko ujścia do Odry rzeki Osłobogi, gdzie w widłach obu nurtów rozwinęło się lokacyjne, od XIV wieku ufortyfikowane miasto Krapkowice. Po zachodniej stronie zamku znajdował się starszy kościół farny, natomiast po wschodniej rozwijała się osada. Zamek wzniesiony został z miejscowego kamienia łamanego. Prawdopodobnie w średniowieczu było to założenie składające się z muru obwodowego na planie nieregularnego wieloboku, z jednopiętrowym domem głównym na rzucie prostokąta, stojącym przy murze północnym, a więc po przeciwnej stronie do wjazdu na teren dziedzińca. Zewnętrzna, północna ściana budynku stanowiła część obwodu obronnego. Zabudowę uzupełniać mogła budowla bramna ulokowana po stronie południowo – wschodniej oraz wieża wschodnia. Ta ostania składała się z dolnej części na planie kwadratu i górnej partii ośmiobocznej. W pierwszej połowie XVI wieku w zachodnim narożniku muru obronnego dobudowano półokrągłą basteję.
Stan obecny
Do czasów współczesnych zachowały się niewielkie fragmenty murów dawnego zamku. Zobaczyć możemy relikty budynków mieszkalnych, ruiny wieży bramnej oraz pozostałości murów obwodowych z wysuniętą na zewnątrz basteją. Częścią zamku była wieża, stanowiąca obecnie element sąsiedniego neobarokowego kościoła Wniebowzięcia NMP. Dawny mur obronny w znacznej mierze został przemurowany, na niektórych odcinkach zrekonstruowany, a jego część wykorzystano jako ogrodzenie cmentarza. Ruiny niewielkiego budynku w południowej części założenia prawdopodobnie są pozostałością budowli nowożytnej.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Bandurska Z., Ruiny zamku w Otmęcie, Wrocław 1980.
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.