Historia
Pierwszy kościół powstać miał w Miechocinie wraz z fundacją parafii erygowanej w 1185 roku, która utworzona została na terenie Puszczy Sandomierskiej. W pierwszej połowie XIV wieku na miejscu pierwotnej budowli stanął kościół murowany, być może powstały z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Prace mogły zostać zakończone około 1340 roku, taką bowiem datę umieszczono na zworniku sklepienia.
Z powodu słabego zaludnienia okolicznych terenów, przez całe średniowiecze i wczesny okres nowożytny nie było potrzeby rozbudowy kościoła i tworzenia gęstszej sieci parafialnej. Z tego powodu mały kościół w Miechocinie był miejscem, do którego często przybywali przedstawiciele dynastii Piastów i Jagiellonów polujący w pobliskich lasach, najczęściej w czasie pobytów w nieodległym Sandomierzu. Znaczenie Miechocina poświadczył fakt, iż w pierwszych latach XVI wieku król Aleksander Jagiellończyk wyznaczył go na miejsce zborne szlachty województwa sandomierskiego przed wyprawą wojenną na Tatarów.
W drugiej ćwierci XVII wieku, w związku z budową miasta Tarnobrzeg, ówczesny właściciel okolicznych dóbr, kasztelan wojnicki Michał Stanisław Tarnowski rozbudował niewielki kościół o dwuprzęsłową nawę. Następnie, na początku XVIII wieku, dzięki hojności rodziny Tarnowskich nadbudowano barokowy skarbczyk nad zakrystią. W latach 30-tych XIX przedłużono nawę o dwa kolejne przęsła, a na przełomie XIX i XX wieku wzniesiono kruchtę. W trakcie pierwszej wojny światowej kościół uległ uszkodzeniu. Po 1919 roku poddany został remontowi, przy okazji którego wzniesiono nowe sklepienie w nawie. Na początku lat 30-tych XX wieku od strony północnej dobudowano półkolistą kaplicę.
Architektura
Średniowieczny kościół w XIV wieku składał się z dwuprzęsłowego korpusu na planie prostokąta, bez wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium. Po północnej stronie prezbiterium znajdowała się niewielka zakrystia. Całość usytuowana została na niewielkim wzniesieniu opadającym na południu i zachodzie w stronę strumienia. Od strony zewnętrznej bryła kościoła opięta była uskokowymi przyporami, w narożnikach umieszczonymi pod skosem. Zarówno przypory jak i ściany ujęte zostały niskim cokołem. Kościół został nakryty dachem dwuspadowym, być może o pokryciu gontowym, jego wnętrze zaś sklepieniem krzyżowo – żebrowym o dwóch prostokątnych przęsłach.
Stan obecny
Kościół jest dziś znacznie większy od XIV-wiecznego pierwowzoru. Powiększony został o nowożytną nawę, upodobnioną do części gotyckiej. Nowożytna jest również kaplica po stronie północnej, natomiast zakrystia i wschodnia elewacja zostały gruntownie przebudowane. Z okresu średniowiecza zachowało się dwuprzęsłowe sklepienie, XIV–wieczne, kute, żelazne drzwi do zakrystii, kamienna chrzcielnica z 1484 roku oraz gotyckie, pochodzące z XV wieku polichromie ścienne zachowane na ścianach i sklepieniu prezbiterium.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Biała karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, kościół parafialny św. Marii Magdaleny, W.Zych, nr 8277, Tarnobrzeg-Miechocin 1993.
Wójcik-Łużycki A., Nieznane plany rozbudowy kościoła św. Marii Magdaleny w Tarnobrzegu, „Wiadomości Konserwatorskie”, 31/2012.