Lubnów – kościół św Trójcy

Historia

   Najstarsza wzmianka o kościele w Lubnowie (Libenau, Libenow, Lubenow, Lübenaw) odnotowana została w 1313 roku. Wspomniany został wówczas miejscowy pleban o imieniu Godinus. W 1353 roku ponownie odnotowany został w Lubnowie kościół, przypuszczalnie jeszcze konstrukcji drewnianej, gdyż wieś była niewielka, zamieszkała przez małą liczbę ludności. Późnogotycka budowla wzniesiona została pod koniec XV wieku, a jej fundatorem był Hans von Diebitsch, właściciel miejscowych dóbr. Kościół był wówczas filią parafii w Bagnie.
   W początkowym okresie XVII wieku wojna trzydziestoletnie oraz liczne zgony w rodzinie von Diebitsch sprawiły, że kościół w Lubnowie podupadł. Wizytacja biskupia z 1666 roku odnotowała, że przykryty był dachówką, ale pozbawiony opieki, a jego wieża uszkodzona. Naprawom nie sprzyjał fakt, iż większość mieszkańców wsi była już wtedy protestantami. Remonty oraz wymianę wyposażenia na barokowe przeprowadzono w XVIII stuleciu, kolejne prace z pewnością prowadzono w XIX stuleciu.

Architektura

   Kościół  późnogotycki wzniesiono jako budowlę jednonawową, orientowaną względem stron świata. Prezbiterium zasadniczo nie zostało wyodrębnione zewnętrznie z bryły. Zbudowano je węższe od nawy, ale uskok między obiema częściami utworzono jedynie po stronie północnej, a całość przykryto wspólnym dachem. Po stronie wschodniej kościół zamknięty został trójbocznie, natomiast do wschodniej części ściany północnej dostawiono zakrystię, początkowo zapewne wzniesioną na planie prostokąta. Całość wymurowano z cegły o wątku gotyckim, łączonej wapienną zaprawą. Mury prezbiterium od strony zewnętrznej wzmocnione zostały uskokowymi przyporami. Pomiędzy nimi przepruto średniej wielkości ostrołuczne, obustronnie rozglifione okna. Poprzedzone kruchtą wejście umieszczono w zachodniej części ściany południowej. Wewnątrz część prezbiterialną oddzielono od części dostępnej dla wiernych ostrołuczną arkadą tęczy. Żadna z nich nie została podsklepiona, jedynie w zakrystii założona została kolebka.

Stan obecny

   Kościół zachował późnogotyckie mury obwodowe, w wielu miejscach przelicowane współczesną cegłą, którą uzupełniane były ubytki. Częściowo przebudowana została zakrystia, obecnie posiadająca w planie kształt trapezu. Wieża prawdopodobnie pochodzi z okresu nowożytnego. We wnętrzu kościoła z najstarszego wyposażenia zobaczyć można: późnogotyckie sakramentarium z piaskowca, późnogotycką chrzcielnicę z piaskowca z herbami szlacheckimi na obwodzie czaszy oraz drzwi z okuciami żelaznymi z około 1500 roku. Obok kościoła znajdują się dwie latarnie umarłych oraz kamień pokutny z XV/XVI wieku.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Biała karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, kościół katolicki filialny p.w. Trójcy Świętej, M.Dymarski, nr 6093, Lubnów 2002.
Lutsch H., Die Kunstdenkmäler der Landkreise des Reg.-Bezirks Breslau, Breslau 1889.