Historia
Pierwsza wzmianka w źródłach pisanych o wsi Łekno (Bast) odnotowana została w 1288 roku, gdy podarowana została klasztorowi cystersek w Dargun. Późnogotycki kościół parafialny został w niej wzniesiony w XV wieku. W okresie nowożytnym był on dwukrotnie przebudowany. Po raz pierwszy w XVI wieku, po raz drugi w 1789 roku, kiedy to zmienił się kształt górnej partii wieży, zniszczonej od uderzenia pioruna. Gruntowny remont zabytku przeprowadzono w drugiej połowie XIX stulecia. W 1962 roku w kościele wybuchł pożar, na skutek którego spłonął ołtarz z 1588 roku.
Architektura
Kościół usytuowano na wzniesieniu, ze stokami opadającymi w stronę morza. Zbudowano go z kamienia polnego użytego w niższych partiach ścian oraz w podmurówce, a także z cegły układanej w wątku gotyckim. Utworzony został z salowego korpusu o czterech prostokątnych przęsłach i trójbocznym zamknięciu na wschodzie, bez prezbiterium wydzielonego zewnętrznie z bryły. Po stronie zachodniej wzniesiono niewiele szerszą czworoboczną wieżę, natomiast od strony południowej, na wysokości drugiego i trzeciego przęsła, do nawy przystawiono kaplicę o wymiarach 6,5 x 7 metrów. W sumie długość kościoła wyniosła 29 metrów, wraz z 8 metrami wieży.
Elewacje zewnętrzne korpusu opięto ceglano – kamiennym cokołem oraz wsparto regularnym rytmem uskokowych przypór, między którymi symetrycznie przebito ostrołucznie zamknięte okna. Wnętrze przykryły sklepienia krzyżowo-żebrowe, zaś kaplicę sklepienie gwiaździste, czteroramienne. Elewacje wewnętrzne rozczłonkowano ostrołucznie i odcinkowo zamkniętymi wnękami w których osadzono okna. Południową kaplicę otwarto na nawę dwoma ostorłucznymi arkadami opartymi na czworobocznym filarze.
Wieżę podzielono na trzy kondygnacje posadowione na profilowanym cokole. W przyziemiu ściany zachodniej utworzono profilowany, uskokowy, zamknięty ostrołukiem portal, wiodący do podsklepionej kruchty. Wysoką pierwszą kondygnację oddzielono od drugiej zdwojonym fryzem z ustawionych pod skosem cegieł. Piętro z każdej wolnej strony udekorowano gęsto rozmieszczonymi wąskimi, lancetowatymi blendami ułożonymi na tym samym poziomie. Drugie piętro oddzielono od pierwszego wgłębioną opaską i także udekorowano blendami. Wewnątrz kondygnacje połączono za pomocą spiralnej klatki schodowej osadzonej w grubości muru.
Stan obecny
Kościół w większości zachował późnogotycki układ przestrzenny, ale odbudowana musiała zostać zniszczona górna część wieży. Ponadto nieco obniżona została kalenica dachu, którego połacie mają dziś łagodniejsze nachylenie niż pierwotnie. Niestety od północy przystawiony został współczesny aneks wykonany z cegły maszynowej. Wewnątrz kościoła zachowały się późnogotyckie sklepienia, a na wyposażeniu znajduje się m.in. gotycka chrzcielnica służąca za kropielnicę i dwa dzwony z XVI wieku.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungs-Bezirks Köslin, Die Kreise Köslin und Kolberg-Körlin, red. L.Böttger, Stettin 1889.
Kubicki D., Gotyckie świątynie powiatów koszalińskiego i kołobrzeskiego, Pelplin 2001.